Okul öncesi devirde çocuğunuzu bir eğitim kurumuna göndermek onun geleceğine ve kendisine yaptığınız en kıymetli yatırımdır. Bilhassa 3-6 yaş aralığı ALTIN PERİYOT olarak isimlendirilir. Çocuğun kimliğinin, kişiliğinin formlandığı, maharet ve yeteneklerinin farkına varılıp geliştirildiği bu devirdeki değişimler 8-11 yaş aralığındaki değişimlerden çok daha süratli , büyük ve kıymetlidir.
Okul öncesi eğitimin kazandırdığı hünerleri şöyle özetleyebiliriz:
Toplumsal olarak, çocuklar oyuncakları paylaşmanın yanında yetişkinin ilgisini, yiyecekleri paylaşmayı ve karşılıklı konuşmayı öğrenirler. Ayrıyeten yaşıtlarıyla çatışmaları ve münasebetlerde ortaya çıkan problemleri çözümlemeyi ve kendini nasıl ve ne vakit koruyacağını ve öbür çocukların hakkına hürmet göstermeyi de öğrenirler. Bütün bunlar çocuğun ileriki ömründe ortaya çıkan tüm sıkıntıları çözmesine yardımcı olacak sorun çözme hünerlerinin artmasını sağlar.
Duygusal olarak, kendi işlerini kendisi yapması, sıkıntıları kendisinin halletmesi ve birtakım kararları kendisinin vermesi sayesinde özgüvenleri artar. Anne-babadan başka kalabileceğini ve onların bulunmadığı vakitlerde da birşeyler yapabildiğini görmek çocuğun öz inanç ve bağımsızlık hislerini artırır.Ayrıca toplu yaşamanın gerektirdiği sonlara ve kurallara uymayı da anaokulunda öğrenirler.
Kas gelişimi olarak kesme, yapıştırma, boyama, kalem kullanma üzere faaliyetlerin nizamlı olarak yapılması sonucu ince motor marifetleri gelişir.Ayrıca koşma, zıplama, fırlatma, tırmanma üzere kaba motor işlevlerini da kullanır ve geliştirir.
Bilişsel taraftan, objeleri eşleştirme, sınıflandırma, ölçme, müşahede yapma ve fikirler üretme üzere matematik ve bilim maharetlerini kazanır.Dramalar sayesinde hayal gücü gelişir. Arkadaşları ve öğretmenleri ile konuşmak lisan maharetlerini geliştirir. Kitapları incelemek, boyama ve çizimler yapmak, üzere faaliyetler de erken okuma ve yazma yetilerinin gelişmesine yardımcı olur.
AHENK SÜRECİ
-Uyum,bireyin kişilik özellikleri doğrultusunda yeni bir duruma adapte olabilme gücüdür.
– Çocukluğun bu çok özel ve hoş periyodu okula başlangıçta kimi zorlukları da beraberinde getirir. Çocuklar konutlarının en inançlı ortamından ,anne- babanın sıcak kollarından ve alışkanlığa dönüşmüş rutinlerinden ayrılırlar. Birinci kere ‘kendi kanatlarıyla uçmayı’ dener ve birinci defa tek başına ‘kendi ayakları ’ üzerinde dururlar.
Çocuk, anaokuluna başlayana kadar yalnızca ailesinin içinde kurmuş olduğu bağlantı ağı bütün hayatını etkilemekte ve kişiliğinin temelini oluşturmaktadır. Anaokuluna yeni başlayan çocukta anne-babasına büyük ölçüde bağımlılığı devam etmektedir.
‘Çocuğunuz meskeninin PRENSESİYKEN,PRENSİYKEN yuvaya başlar ve halkın ortasına katılır.’J
Okula başlarken yaşanan ayrılık çocukta travmatik bir duruma yol açmazken, bu ayrılığın aile tarafından olumlu bir gelişme olarak isimlendirilmesi gerekmektedir.-Çünkü ebeveynden ayrılma genel olarak inançlı bağlanma periyodundan sonra gerçekleşmektedir.Yani çocuğun toplumsallaşma isteklerinin doğduğu gelişimsel bir periyoda denk gelir.Çocuk toplumla yaşamaya hazırdır.Sadece biraz desteklenmeye gereksinimi vardır.
Bu süreçte hiçbirimizin elinde ‘sihirli bir değneğimiz ’ yoktur. Lakin çok tesirli metotlarımız vardır:
-Sabır
-Sevgi
-Süreklilik
-Kararlılık
-Tutarlılık
-Yüreklendirme
Ahenk süreci her çocuktan çocuğa farklılık gösterir.
-Kimi çocuk bu süreci kısa müddette , düşüncesiz atlatırken kimi çocuk ise anne-babasından ve konutundan ayrılmakta zorlanır.
Bu zorluğun nedenleri;
-Bireysel farklılıklar
-Okula gelene kadar yalnızca ailesiyle kurmuş olduğu irtibat ağı (aşırı kollayıcı ve müdahaleci aile tutumları)
-Daha evvel yaşamış olduğu olumsuz tecrübeler
-Çocukların hayatlarında da farklılıkların yaşanmaya başlanması
-Uyku saatlerinin değişmesi
-Anne-babaları ile geçirdikleri mühletin azalması
-İlgi Paylaşımı
AYRILMA DERDİ
Bir okul öncesi eğitim kurumuna başlamak çocuk için büyük bir sorumluluk ve birinci kere tattığı alışkın olmadığı his durumlarıyla karşılaşmak ve bunlarla baş edebilmek demektir. Bu hislerin en bariz tarifi “ Ayrılma Kaygısıdır”.
Çocuk Bu Süreçte Ne Hisseder?
Annem- Babam almaya gelecekler mi?
Öğretmenim bana yardım eder mi?
Karnım acıkırsa, ya tuvalete gitmem gerekirse ne yapmalıyım?
Burası ne kadar büyük bir yer, ya kaybolursam!
-Tüm bu çocuklarda kim?
-Servis konutumun yolunu nasıl bilecek?
-Burada yalnız ne yapacağım?
-Acaba ağlarsam annem-babam benimle kalır mı?
Çocuğumuzun yaşadığı bu telaşlar, onun daha evvel sergilemediği kimi davranış örüntülerine sebep olabilir;
-Anne babasının kucağından inmek istememe
-Okuldan gitmelerine sarılarak müsaade vermemek
-Sürekli olarak annesinin ne vakit geleceğini sormak, kapıdan ayrılmak istememek
-Üstünü değiştirmeye , kıyafetlerini okulda bırakmaya direnç göstermek
-Okulda uyumak istememek
-Bir müddet kümeye katılmadan izleyici olmak,
-Bireysel oyunları tercih etmek,
-Fiziksel rahatsızlıklardan şikayet etmek.
Ağlamak burada çocuğun isteklerini yaptırabilmek için başvurduğu bir cins savunma ögesi olabilir.(ağlama uygun tahlil edilmeli)
Adaptasyon süreci çocuktan çocuğa değişmekle birlikte süreç ve çocuk hali bakımından iki başlıkta incelenebilir.
-Çocukların % 75-80’ i bir okul öncesi eğitim kurumuna başladığında isteksizlik, huzursuzluk, ağlama vb… direnç davranışları stantlar. Bu tablo beklenilen , umulan ve son derece sağlıklı reaksiyonlardır. Adaptasyonları güçlü ve tam olur.
– Çocukların % 3-5 ‘ i çok rahat ve istekle bir okul öncesi eğitim kurumuna başlar ve böylelikle devam eder. Geriye kalan – 20’lik kümede ise çocuk çok rahat görü-nür. İstekle yuvaya gelir ve ansızın güçlü bir reddetme yaşar. En sıkıntı çocuk ve en şaşkın ebeveyn tablosu da bu gruptadır. Çocuklar sevgi tabanlı bir irtibat; ailelere ise kararlı ve dengeli davranış formülleri ile bu şiddetli sürecin üstesinden gelebilirler.
Adaptasyon Süreci ise 3 kademeden oluşur;
1)BALAYI PERİYODU: Birinci iki haftalık bir süreçtir. Çocuk bu süreçte meraklıdır.Ve etrafı keşfetme gayretindedir.
2)TANIMA VE AHENK DEVRİ: Yaklaşık 2 aylık süreçtir. Çocuğun sınıfa girdiği, okul rutinlerine uyduğu, muhakkak saatlerde okula gelip gittiği v.b. durumlardır. Şiddetli lakin bir o kadarda değerli ve bedelli bir süreçtir.
3)KABULLENME ve İLİŞKİN HİSSETME PERİYODU: Çocuğun uymaya başlamasının akabinde yaklaşık 2,5-3 ay sonrası başlar. Çocuk kendi gerçek kişiliğini gösterir. Öğretmen ve arkadaşlarıyla inançlı bağlılık bağları kurar. Kendini kümesinin ve okulunun bir modülü hisseder.
EBEVEYNLERİN HİSSETTİĞİ HİSLER
Okula çocuğunun başlaması aileler içinde yesyeni bir tecrübe olmakta ve kimi korkular yaşamasına sebep olmaktadır.
*Erken yaşta okula gödermekle kusur mı yapıyorum?
*Çocuğum arkadaş edinebilecek mi?
*Onun için burası hakikat yer mi?
*Öğretmeni ile anlaşabilecek ve birbirlerini sevecekler mi?
*Acaba okulda çocuğum ağlıyor mu?
*Temizlik ve yemek muhtaçlığı tam olarak karşılanıyor mu?
Çocuğumu *ağlarken bıraktım suçluluk duyuyorum!Doğru mu yapıyorum?
Büyük Beklentiler Büyük Hayal K
ırıklığı
Anne-babalar, beklentileri doğrultusunda çocuklarında, anaokuluna başladığı andan itibaren;
– Ansızın olumlu değişmeler ve gelişmeler,
– Hiç sorun yaşamadan ve ağlamadan kendilerinden ayrılmasını,
-İlk günden tüm etkinliklere katılmasını,
-Okula uyumlu bir halde başlamasını beklemektedir.
TEKLİFLER
Pekala adaptasyon süreci sırasında anne-babalar nasıl davranmalı, neler yapmalı?
-Emin olun. Çocuğunuza sevginizle birlikte kararlı ve kendinize güvenen bir ebeveyn olduğunuzu gösterin. Unutmayın siz ne kadar inanç duyarsanız çocuğunuzda o kadar itimat duyacaktır.
-Onunla önceye göre daha kaliteli ve ağır vakitler geçirin.
-Başlangıçta okulla ilgili sorular sormayın. Bu onu rahatsız edebilir. Merak etmeyin hazır hissedince kendisi anlatacaktır.
-Olumlu cümleler kullanın: ‘okulda ağlama bu beni üzer’ demek yerine ‘okulunda keyifli bir gün geçir’ deyin.
-Çocuğunuzu bırakırken olumsuz mesajlardan uzak durun. Yalnızca kelamlarına değil vücut lisanınız ve mimiklerinizle yanlışsız bildiriler verdiğinizden emin olun.
-Çocuğunuzu yuvaya bırakırken ayrılık anını mümkün olduğunca kısa tutun. Müddetin uzaması sizi bırakmak istemeyen çocuğunuzun daha çok üzülmesine ve ağlamasına, sonraki günü bu süreyi daha da uzatmasına sebep olur.
-Çocuğunuzla konuşurken olabildiğince kısa, net cümleler kurun.
-Güne memnunlukla başlayabilmesi için düzgün ve kaliteli bir uykunun sandığınızdan daha tesirli olduğunu hatırınızdan çıkarmayın.
-Çocuğun okul ömründen zevk alması ve programın doğal akışına ayak uydurabilmesi için nizamlı gelmesi ve vaktinde gelmesi çok kıymetlidir. En geç saat 09:30’da okulda olmasına ebeveynler ihtimam gösterilmelidir.
-Onun anlayabileceği kavramlarla (kahvaltıdan sonra, öğlen yemeğinden sonra, uykudan uyanınca..) nezaman geri geleceğimizi belirtmeliyiz ve bu saate uygun davranmalıyız.
-Korkutmak üzere yaklaşımlara asla yer verilmemesi gerekmektedir. (böyle yaparsan öğretmenin sana kızar..)
-Empati kurarak , hislerini anlamalı ve kendini söz etmesine müsaade vermeliyiz.
-Kararlı ve dengeli olmak, anne ve babanın fikir birliğinde bulunması hayli kıymetlidir.
-Çocuğun meskene döneceği saatlerde ( Anne de çalışıyorsa hiç değilse birinci haftalarda) meskende olup onu karşılayabilmek, küçük sürprizler hazırlamak, çocuğun yapabildiklerini öne çıkartarak olumlu yanlarını pekiştirmek (Aferin ….. ne kadar hoş yapabiliyorsun artık. Büyüdüğünü görmek çok hoş.)
Toplum olarak ayrılığı sevmiyoruz ve ağlayan çocuğumuzu öğretmenimizin kollarına bırakırken ondan daha çok kaygılanıyoruz. Bakış açımızı değiştirerek; bunun her ikiniz içinde olması gereken güçlendirici bir tecrübe olduğunu anlamalı ve çok değil yakın bir vakitte çocuğunuzun koşarak arkadaşlarının yanına gideceğini, yuvadan alma vakti öğretmeninin elinden tutmuş memnunlukla size gerçek yürüdüğünü bilmek sanırım işleri kolaylaştıracaktır.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0