Çoklukla bu çocuklar sık hastalanmakta, hastalıkları önemli seyretmekte yahut hastalık seyri uzun sürmektedir. Tekrarlayan enfeksiyonlu çocuklarda beklenmeyen komplikasyonlar görülebilir ve standart tedaviye birden fazla sefer cevap vermedikleri görülmektedir. Tekrarlayan enfeksiyona yol açan nedenler çok sayıdadır.
Tekrarlayan enfeksiyonu olan çocuklar 4 küme altında incelenmektedir.
– Olağan çocuk
– Atopik Hastalıklı çocuk
– Kronik Hastalığı olan çocuk
– İmmun Yetmezliği (Bağışıklık sistem bozukluğu olan)çocuk
Tekrarlayan enfeksiyonu olan ve tek bir sistemi tutan klinik tablolarda bağışıklık sistemindeki zayıflıktan fazla kronik bir hastalığın oluşu, alerji, anatomik sorunlar yahut etkenle devamlı temasın öncelikle düşünülmesi gerekir.
OLAĞAN ÇOCUKLAR
Sağlıklı çocukların % 50’sinde tekrarlayan enfeksiyona yol açacak bariz bir nedenin olmadığı görülür. Bilhassa bebek ve çocuklar sık enfeksiyon hastalıkları geçirmektedir. Çocuklardaki geçirilen enfeksiyon sayısı yılda 4 ile 8 ortasında değişmektedir. Bebek ve çocuklar şayet izole kaidelerde yaşadıkları vakit bu sayı yılda 1 ila 2 ortasında değişirken bilhassa kreş yahut yuvaya giden çocuklar ve okula giden kardeşleri olan çocuklarda bu sayı yılda 10-12 ortasında değişmektedir. Tekrarlayan teneffüs yolu enfeksiyonu olan çocuklarda pasif sigara içiciliğinin kıymetli olduğu unutulmamalıdır.
Viral teneffüs yolu enfeksiyonlarının ortalama 8 gün seyrettiğini düşünecek olursak, yılda 10 kere hastalanan bir çocuk epeyce uzun bir süreç okuldan uzak kalmaktadır.
Ekseriyetle geçirilen enfeksiyonlar teneffüs yolu enfeksiyonu olup çoğunlukla viral nedenlerle oluşmaktadır. Birinci 3 yılda bu çocuklarda pnömoni 1 defa ve otit ekseriyetle 2 defa görülür. Bu çocuklar olağan büyüme ve gelişim gösterirler, tedaviye cevapları düzgündür ve muayene bulguları ve laboratuvar sonuçları olağandır.
ATOPİK HASTALIKLI ÇOCUKLAR
Tekrarlayan enfeksiyonu olan çocukların %30’unu atopik hastalıklı çocuklar oluşturur. Kronik alerjik rinit ezkaza kronik yahut tekrarlayan üst teneffüs yolu enfeksiyonu olarak kıymetlendirilebilir. Çoklukla atopik hastalıklı çocuklarda viral teneffüs yolu enfeksiyonlarının sonunda öksürük ve hırıltılı teneffüs şikayetlerinin belirginleştiği görülür. Bu belirtiler reaktif teneffüs yolu hastalığı / astım üzere kıymetlendirme yerine, pnömoni yahut bronşit üzere tanımlanabilirler. Bu ataklar antibiyotik tedavisine âlâ karşılık vermezken, alerji / astım tedavilerine karşılıklarının düzgün olduğu görülmektedir.
Atopik bünyeli hastalarda sinuzit, rinit yahut otit üzere üst teneffüs yolu enfeksiyonları görülür ve bu enfeksiyonların tekrarladığı yahut uzun sürdüğü izlenmektedir. Bu çocukların büyüme ve gelişmeleri olağandır.
KRONİK HASTALIKLI ÇOCUKLAR
Tekrarlayan enfeksiyonu olan çocukların %10’nu kronik hastalıklı çocuklar oluşturur. Bu çocuklar tipik kronik hastalık görünümü var olup büyümelerinde gerilik görülür. Kilo almaları yavaştır. Kistik fibrozis, gastro-özafagiyal reflü, konjenital kalp hastalığı ve kronik aspirasyonu olan çocuklar bu kümesi teşkil ederler. Tekrar anatomik bozukluğu olan hastalarda tıpkı kümede değerlendirilmelidir.
Bu hastalarda enfeksiyonlara yatkınlık yaratan bir çok neden mevcuttur. Nedenlerin başında bedendeki bariyerlerin yetersiz olması gelir.
– Deri bütünlüğünün bozulması, bedende fistül yahut sinüs ağzının bulunması enfeksiyon casusunun bedene basitçe girmesine yol açar.
– Kardiyovasküler bozukluğun olduğu durumlarda enfeksiyonlar sık görülebilir. Örneğin pulmoner kan akımının artması yahut kalp kapak sorunları olan hastalarda enfeksiyon riski fazladır.
– Fonksiyonel bozukluğa neden olan tıkanıklıklar kıymetlidir. Çocuklarda sık gördüğümüz bademcik ve geniz etinin büyümesi sonucu östaki borusunun tıkanıklığı önemli sorunlara yol açabilir.
– Bedendeki yabancı cisimlerin olduğu durumlar venöz kataterler, ventrikül ve periton ortasındaki şantlar, protez kalp kapağı olan çocuklar sık enfeksiyon sorunları ile başvururlar.
Öteki bir neden enfeksiyon kaynağı ile devamlı müsabaka durumudur ki, buna örnek olarak kontamine su kaynaklarının kullanılması gösterilebilir. Bu çocuklar tekrarlayan enfeksiyon tablosu gösterirler.
İMMUN YETMEZLİĞİ OLAN ÇOCUKLAR
Bu çocuklarda bağışıklık sisteminin bir yahut birden fazla komponentinde defekt mevcuttur. Bağışıklık sistemi kompleks bir sistem olup, tekrarlayan enfeksiyonu olan çocukların %10’unda bu küme oluşturur. Bağışıklık sistemi bozuklukları primer ve sekonder immun yetmezlik olarak iki kısımda incelenmektedir. Primer immun yetmezlik çoğunlukla kalıtsal olup hayatın birinci yılında ortaya çıkar, sekonder immun yetmezlik çoğunlukla bebeklik devrinden sonra görülür.
İmmun yetersizliğin tarifi kolay yapılamaz . Şayet bir çocukta;
– Bir yıl içinde altı yahut daha fazla yeni enfeksiyon geçirme hikayesi varsa
– Bir yıl zarfında iki yahut daha fazla sayıda sinüs enfeksiyonu yahut pnömoni geçiriyorsa
– Uzun periyodik antibiyotik kullanımına karşın güzelleşme görülmüyorsa
– Enfeksiyon ayaktan verilen antibiyotik tedavisine karşılık vermiyor ve damar yoluyla hastanede tedavi gerekiyorsa
– Kilo alma ve büyümede yetersizlik varsa
– Mantar enfeksiyonu tedaviye cevap vermiyorsa
– Tekrarlayan doku yahut organ apseleri varsa
– Canlı aşı uygulamalarından sonra komplikasyon gelişiyorsa
– Aile hikayesinde nedeni bilinmeyen erken vefat olayları yahut bağışıklık sistem bozukluğu olan çocuklar varsa
– Bebeklik devrinde lenfopeninin saptandığı durumlarda
immun yetersizliğinin olduğu düşünülmelidir.
Tekrarlayan enfeksiyonu olan çocuklarda değerlendirilirken dikkatli olmak gerekir. Bu hastalarda enfeksiyon hızla tedavi edilmeli, kültür sonuçları çıkıncaya kadar ampirik antibiotik tedavisi başlanmalıdır. Gereken hadiselerde profilaktik antibiotik tedavisi planlanmalıdır. Canlı virüs aşıları ( çocuk felci, suçiçeği, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, çiçek ve rotavirüs ) ve canlı BCG aşısı bu çocuklara yapılmamalıdır. Aile bireyleri suçiçeği, kızamık, kızamıkçık, kabakulak ve zona aşıları yaptırabilirler, buna rağmen canlı çocuk felci ve çiçek aşısı yaptırmamalıdırlar. Aile bireylerinin grip aşısı yaptırmaları önerilir.
İntravenöz immunoglobulin (IVIG) çok gerekmedikçe değerli olması ve yan tesirleri hasebiyle kullanılmamalıdır.
Kan transfüzyonu gereken durumlarda özel süreçlerden geçirilmiş kan eserleri verilmelidir.
Tekrarlayan yahut kronik bakteriyel enfeksiyonu olan çocuklara (sinüzit, bronşit, pnömoni vakalarında) uzun vadeli antibiotik tedavisi verilmelidir.Tedavi bitiminde haftada iki sefer olmak üzere antibiotik profilaksisi önerilmektedir.
Tek bir sistemi tutan tekrarlayan enfeksiyonu olan birçok çocukta saptanabilir bir immun yetersizlik mevcut değildir.
Tekrarlayan enfeksiyonu yahut komplike bakteriyel enfeksiyonlu çocuklarda , inatçı mantar enfeksiyonu mevcutsa ,kilo alamayan ve aile hikayesinde nedeni saptanamayan vefatları mevcutsa bu çocuklarda immun yetersizlik düşünülmelidir. Tarama testleri olarak tam kan sayımı,kimyasal incelemeler ,idrar tahlili,sedimentasyon ,CRP ,kültürler alınmalı , immunoglobulin seviyeleri incelenmelidir.
Konut dışı yahut öbür ortamlarda bakılan çocuk ve bebeklerin enfeksiyon casusları ile müsabakası kaçınılmazdır.Bu had
iselerde bağışıklık sistemindeki bir bozukluktan fazla erken yaşlarda kalabalık ortamlarda çeşitli enfeksiyon casusları ile müsabaka sonucu tekrarlayan enfeksiyonların geliştiği düşünülmelidir.Diğer taraftan çok ve bilinçsizce antibiotik kullanımının,bağışıklık sistemindeki bozukluğu maskeliyebileceği de unutulmamalıdır.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0