Konuşma bozuklukları içinde çocuğu ve ailesini en rahatsız eden durumlardan bir adedidir. Kekemeliğin başlama biçimi ve süreci ailenin zihninde sorundur. Süreksiz midir? Kalıcı olabilir mi? Ya da ‘’daha düne kadar çok hoş, akışkan, tane tane konuşması vardı, herkes düzgün konuşmasına hayret ederdi’’ üzere sözlere sıkça rastlamışızdır.
Çocuğun kekemelemesi yaş gurubu özelliklerine görede ailenin ve çocuğun psikolojisini tesirler. Çocuk, evvelce ağlama ile sonraları bebeklik çağında gığıldamalar ve agulamalar ile kendini tabir etmeye ve konuşmaya alt yapı hazırlamaya başlar. Sesler hecelere ve bu hecelerin tekrarlarına dönüşür. Birinci sözcükler 1 yaş civarında ba-ba, de-de üzere hece tekrarlarıyla başlar. Bunların birleştirilmesiyle tek sözcükler söylenir. Daha sonra al, at, tut üzere hareketi belirleyen kısa fiiller kullanılır. Çocuk kendini, istek ve muhtaçlıklarını söz edebilir.
Vakit içinde kısa cümlelerin kurulmasıyla aile içinde büyük sevinç yaşanır ve hergün yeni, nasıl bir sözcük kullanıma dahil oluyor, takibi yapılır. Beklentiler yükselir. ‘’Bugün şu sözcüğü kullandı. Sen bu sözcüğü duymuşmuydun? Ben birinci kere duydum’’ üzere sözlerle anne-babalar heyecanlarını ve sevinçlerini paylaşırlar.
Çocuğun öbür şahıslarla alakalarının başlaması, akrabalarla irtibat, müşahedeler, kreş, anasınıfı üzere toplumsal süreçlerin yaşanması ile cümledeki sözcük sayıları artar. Çocuk kendini daha uzun cümleler kurarak tabir etmeye başlar. Merak duygusu ile sorular çoğalır. Cevaplar aranır. Aile içindeki etkileşimle çocuk hem kendisi hemde etrafı ile ilgili bilgilenir. Bu bilgilenme çocukta hoşlanma, kendini değerli hissetme duygularınıda beraberinde getirir.
Tüm bu olumlu hisler sürerken çocuğun sözcüklerdeki birinci harfleri uzatması, heceleri tekrar etmesi, takılması ailenin dikkatini çeker ve çocuğa ihtarlar başlar. Aile ne yapacağını şaşırır. O güne kadar kendini çok güzel tabir eden, konuşmasıyla herkesin ilgi odağı haline gelen çocukları farklı hale gelmiştir.
Çocuk, kendine özgüvenini kaybetmeye başlar, oburlarının yanında konuşmak istemez ve içine kapanır.
Özgüven, gelecekteki hayatı şekillendiren en değerli faktörlerden bir adedidir. Toplumsal yaşama katılabilmek, okul ve iş hayatında muvaffakiyet elde edebilmek özgüvenin kazanılmış olmasıyla mümkündür. Hayat marifetine sahip olmak, kişiselleşmek, aile kurmak ve ailede huzurlu ortamı sağlayabilmek, bağımsız olabilmek, özgüven sahibi olmanın sonuçlarındandır.
Konuşmada yaşanan bu durumlar çocukta gerilim yaratır, kendini mutsuz hisseder. Konuşma için yaptığı gayretler boşunadır ve istediği sonucu elde edememektedir. Bu nedenle huysuzluk ve sonluluk belirli biçimde kendini gösterir. Öfke nöbetleri yaşanabilir.
Ailenin düzeltme eforları ile başaramadığını gören çocuk, insanlardan kaçar ve başarısızlık duygusu yaşar. Çocuğun toplumsallaşmasına bir pürüzdür. Etrafın çoğunlukla uygun niyetli yaklaşımları ve konuşmaya dikkat kesilmesi rahatsızlık duygusu yaşatır. Etraftaki her bir bireyin düzeltme gayretleri ile yaşanan başarısızlık duygusu katlanarak artar. Çocuk anasınıfına gitmiyorsa arkadaş baskısı ne kadar az da olsa içine kapanma ve toplumsal ömürden uzak kalma hisleri yaşanır. Anasınıfında öbür çocuklar tarafından kabul görme başarısı öğretmenin uğraşları ile mümkün olabilir. İlköğretim çocuklarında, gelişimlerinin yansıması olarak, zalimce farklılıklara dikkat kesilme ve alay etme yaşanabilir. Olağan konuşan arkadaşlarını çekememe ve kıskançlık hisleri yaşanabilir. Sınıftaki öğrenci sayısının fazla olması ; derslere ve öğretim programına kıymet verilmesi ile gözden kaçma durumları yaşanabilir. Hassas durum özel değer gerektirdiğinden ve bir müddet farkına varılmadığında sıkıntılar ilerleyebilir. Esasen özel bir periyot olan ergenlik periyodunda arkadaş ve etraf birinci sıraya yerleştiği, kendine itina ve ehemmiyetin arttığı periyot olduğundan dikkat gerektirir. Yerleşik hale gelmemesi için, tahlil olabilecek yollar denenmeli, fizikî nedenlerden kaynaklanmayan kekemelik için pedagoglardan dayanak alınmalı ve çocuğun psikolojisine gereken değer verilmelidir.
ÖZNUR SİMAV-PEDAGOG
KURUCU- EĞİTİMCİ-ÖĞRENCİ KOÇU- AİLE DANIŞMANI
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0