Otizm, günümüzde ismini sıkça duymaya başladığımız bir olgu haline geldi. Uzun yıllardır biliniyor olmasına karşın, hayatımıza ve literatürümüze girişi epey süratli oldu.
Teşhis konan çocuk sayısı arttı, otizm ile ilgili alternatif tedavi ve terapi usulleri arttı, bu ortada beşerler da otizmi daha yakından tanımaya başladı.
Otizm çok geniş bir yelpazede seyreden bir durumdur. Kendi içinde birçok çeşidi vardır. Bazen çocuklarda yalnızca otizm görülürken, bazen otizmin yanında ona eşlik eden epilepsi, dikkat eksikliği ya da down sendromu görülebilir. Otizme eşlik eden farklı bir durumun olması, otizmde elde edilecek başarıyı etkilemektedir.
Otizmde en değerli nokta erken teşhistir. Aslında birçok aile erken çocukluk dönemimde çocuklarının gelişiminde öteki çocuklara nazaran farklılıklar gözlese de, ya bunu kendine bile itiraf etmek istemez, ya sebep olar farklı kılıflar bulur, ya da bunun süreksiz bir durum olduğunu düşünerek vakte bırakır.
Halbuki, erken devirde fark edilen ve eğitime başlanan birçok çocukta, önemli manada ilerleme görmem mümkündür. Lakin çocuğun yaşı ilerledikçe, muvaffakiyet oranında düşüş yaşanmaktadır.
Pekala otizmin belirtileri nelerdir, anne babalar çocuklarını gelişimi açısından nelere dikkat etmelidirler.
Otizmli çocuklar bebeklik dönmelerinde de daima huzursuz olan bebeklerdir. Kucağa alınmaktan da hoşlanmazlar, yatağa bırakılmaktan da hoşlanmazlar.
Aynadaki imgesine bakma, yetişkinin yüzüne gülümseme, güldüren hareketleri, jest ve mimikleri tekrarlama üzere hünerleri öbür bebekler kadar çok sergilemezler.
Nedensiz ve uzun periyodik ağlamaları olabilir. Lakin bu durum “Kolik Bebek” durumu ile karıştırılmamalıdır.
Büyüdükçe ismi ile seslenildiğinde reaksiyon vermeme, ardı dönük iken çağrıldığında dönüp bakmama, göz kontağı kurmama üzere durumlar ortaya çıkabilir.
Birkaç çocuk bir ortada iken, başka çocuklar ile oynamak, onların elindeki oyuncağı çekip almak yerine, eline aldığı bir oyuncak ile dakikalarca tek başına ve maksadına uygun olmayan halde oynadığı görülebilir.
Dönen, ışıklı ve hareketli objelere karşı ilgisi vardır. Her çocuk ışıklı ve hareketli, sesli oyuncakları sever. Ancak otizmli çocuklar için bu oyuncaklar adeta takıntı haline gelebilir.
Sterotipik hareketler dediğimiz tekrarlayıcı hareketleri oluşmaya başlar. Daima olarak ve şuurlu olmadan yapılan bu hareketler içinde ileri geri sallanma, ellerini sallama, kendi etrafında dönme parmak ucuna kalkma ve parmak ucunda yürüme üzere hareketler olabilir.
Duyusal hassasiyetleri olabilir. Kalabalık ortamlara girmek istememe, kokulara karşı hassas olma, farklı tatlara karşı töleransının düşük olması bunların içinde sayılabilir.
İnce motor ve kaba motor gelişimi açısında yaşıtlarına oranla daha geriden gelebilirler. Gelişimsel olarak kendisinden beklenen yaşta olmasına karşın, hala ayak değiştirerek merdiven inip çıkamamak, kalem tutamamak, bisiklet kullanamamak, işaret parmağı ve baş parmak ile kavrama hareketi yapamamak bunlar ortasında sayılabilir.
Konuşma gelişiminde de gecikmeler yaşanabilir. 3-4 yaşını geçmiş olmasına karşın hiç ses çıkarmamak, anlamsız ses ve heceler çıkarmak, “Ekolali” dediğimiz papağan konuşması biçiminde konuşmak bunlardan bazılarıdır.
Anne ve babalar için kıymetli olan uygun birer gözlemci olmak, çocuklarını düzgün tanımaktır. Üstte kelamı edilen kimi belirtiler otizmli olmayan çocuklarda da gözlenebilir.
Bir çocuğun otizmli olup olmadığını belirlemek ismine birtakım testlerin yapılması, çocuğun alanında uzman bireylerce gözlenmesi gerekmektedir.
Bu nedenle çocuğunun gelişimi ile ilgili tasa duyan anne babalar, hususla ilgili uzmanlardan takviye almalıdır. Erken teşhis ve erken başlatılan özel eğitim ile gelişme kaydetmiş hatta otizm duvarını aşmış pek çok çocuk vardır.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0