Bağlantı,nitelikleri ne olursa olsun iki sistem ortasındaki bilgi alış verişi olarak tanımlanabilir. Burada en kıymetli olan nokta bağlantıda bilgi transferinin iki taraflı olmasıdır. Bilgi transferi tek istikametli ise bilgilendirme, çift taraflı ise irtibat olarak isimlendirilir. Dolayısı ile bireyler ortasındaki her konuşma bağlantı olarak tanımlanamaz. Ana babaların, çocuklarına, öğretmenlerin öğrencilerine birtakım buyruklar verip, karşı tarafın yani çocuklarının ya da öğrencilerinin yansılarını dikkate almamaları irtibat olarak kabul edilemez. Anne babalar ya da öğretmenler genelde gençlerle bağlantı kurduklarını sanırlar. Fakat gençler konuşurken ikaz, tekliflerde bulunma, hatırlatma, yargılama üzere pek çok bağlantı manileri ile aslında genci dinlemezler. Bu durumda genç kendini duyulmamış, anlaşılmamış ve kendisi ile ilgilenilmemiş hissederek bağlantısı keser
Pekala genci dinlerken ne yapmalıyız?
Sessizce dinlemeli ve bu davranışımızla onu kabul ettiğimizi göstermeliyiz. Karşımızdaki bireyi kabul ettiğimizi hissettirerek bizimle daha fazla şey paylaşmasını sağlamak için sessizlik güçlü bir kelamsız mesaj olarak kullanılabilinir. Daima konuşan biz olursak karşımızdaki gencin hislerini tabir etme özgürlüğünü kısıtlamış oluruz. Burada bahsettiğimiz pasif dinleme elbette tüm bağlantı boyunca değil muhakkak aralıklarla gencin kendini tam manasıyla tabir edebildiği yere kadar kullanılmalıdır. Bundan sonraki etapta ise karşımızdakini kabul ettiğimizi gösteren, onu anlamamıza yardımcı olan faal dinleme metodudur. Bu formülde yargılama ve tahlile yer yoktur. Faal dinleme karşımızdaki gencin söylediğini ya da söylemek istediğini kendi sözlerimizle ona geri iletme biçiminde kullanılır. Bu metodun püf noktası kendimizi gencin yerine koyarak “Ben olsaydım ne hissederdim?” diye düşünmek ve gencin tabir ettiği hisleri isim-lendirerek yansıtmaktır. Yani: Fizik dersini hiç anlamıyorum… (Genç ne hissediyor? Zorlanma) Karşılığımız: Fizik dersi sana güç geliyor… Yargılama, öğüt verme, eleştirme olmadan yalnızca onun yaşadıklarını göz önüne alarak gencin tabir ettiği duyguyu isimlendirdik.
Âlâ bir dinleyici olmak için neler yapmalıyız?
Öncelikle bedensel olarak karşımızdaki kişiyi dinlemeye hazır olduğumuza inandır-malıyız. Elindeki gazeteye bakan, tırnaklarını törpüleyen ya da yemek yapmak için koşturan bir bireye hangimiz bir şeyini anlatmak ister ki? Öncelikle konuştuğumuz kişi bilhassa bir çocuk, ön ergen ise onun uzunluk hizasına inerek göz teması kurmalıyız. Yüz yüze olmada en az konuşulan şey kadar yüz tabirinden de bildiriler alırız. Gözlerinin buğulanması, yüzün kızarması, gözleri kaçırma üzere pek çok kelamsız bildirisi algılayabilmemize imkan sağlar. Böylece söylenen şeyle verilmek istenen bildiri hakkında bilgi sahibi olmuş oluruz. Genci dinlerken ne üzere bağlantı mahzurlarını kullanıyoruz;
Öğüt verme : Şöyle yapma, bu türlü yap…
Tahlil getirme: Bunu bu türlü yapmada şöyle yap.
Yönlendirme : Üzüleceğine otur da ders çalış.
Yargılama : Sen esasen daima kolaya kaçarsın.
Eleştirme : Çocuk üzere davranıyorsun.
İsim takma : Geri zekalı, aptal! Soru sormak : Neden, niye? Araştırmak : O sana ne dedi? İncelemek : Hanginiz evvel söyledi?
Teşhis : Aslında sen o denli demek istemiyorsun…
Teşhis koymak : Ben senin aslında neden o denli yaptığını biliyorum.
Analiz etmek : Aslında senin kederin diğer…
Teskin : Aldırma boş ver.
Teselli etmek : Düzelir canım,dert etme geçer, üzülme.
Mevzuyu değiştirmek: Diğer şeylerden konuşalım. üzere farkında olmadan kullandığımız irtibat mahzurları ile karşımızda bize bir meselesini anlatmak isteyen gence : Anlaşılmamışlık, savunmaya girme, haksızlığa uğradığını hissetme, sıkıntısının aslında kıymetsiz ve saçma olduğunu düşünme, sonlanma, direnç gösterme, isyan, çaresizlik, kızgınlık vb. hisleri yaşatırız.
Meğer gencin üstte saydığımız pek çok bağlantı engelindense en evvel dinlenmeye, kabul edildiğini hissetmeye muhtaçlığı vardır. Siz hiç bir tahlil getirme durumunda olmadan yalnızca sessizce dinleseniz bile gençte aşikâr bir boşalıma sebep olacağınız için başarılı olursunuz. Daha sonra faal dinleme ile yalnızca ondan aldığınız bilgileri daha sade biçimde ona yansıttığınızda dinleniyorum, kabul ediliyorum iletisini gence verirsiniz. Konuşurken probleminin tahlilini kendi kendine keşfetme imkanını da vermiş olursunuz. Anlaşıldığını, kabul edildiğini, şartsız sevildiğini bilen bir gençle irtibat kurmak hiç de güç olmayacaktır.Dolayısıyla problemlerde hengameye, isyana, çaresizliğe dönüşmeden rahatlıkla çözülecektir.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0