Cep telefonlarının hayatımıza bu kadar fazla girmesi, kablosuz internet ağları, mikrodalga fırınlar, monitörler, LCD televizyonlar ve hatta uzun saçlı çocuklarımızın banyosundan sonra kullandığımız saç kurutma makineleri… Konut aletleri babaannelerimizin anlamakta zahmet çekeceği kadar süratli bir biçimde dijitalleşiyor ve manyetik aygıtlarla iç içe hale geliyoruz. Bizler bu aygıtları kullanmayı vakit içinde öğrenir ve aygıtların evrimleşmesine şahit olurken yavrularımız bu ortamın içine doğuyor, ömür çocuklarımız için bu aygıtların içinde başlıyor ve evrimin bir kesimi oluyorlar…
Hayatımızda bu kadar elektronik aygıt varken bunların yaydığı elektromanyetik dalgalardan ne kadar etkileniyoruz ve korunmak için neler yapmalıyız? Elektromanyetik alanın canlıların sıhhati üzerine olumsuz tesirlerini gösteren birçok araştırma vardır. Buna rağmen, elektromanyetik alanın insan sıhhatine ziyanlı olmadığını gösteren birçok araştırma sonucu da bulunmaktadır. Bundan da bilim etraflarında bu bahis üzerinde ortak bir fikir birliği olmadığı anlaşılmakla birlikte elektromanyetik alanın insan sıhhatine ne üzere tesirleri olduğu toplumda kıymetli bir tasa ve merak hususudur.
Bu bahiste bir rehber hazırladık:
Öncelikle elektromanyetik radyasyon kaynakları nelerdir?
Sabit telekomunikasyon aygıtlarının (baz istasyonları ve cep telefonu) antenleri,
Radyo, televizyon ve telsiz verici istasyonlarının antenleri,
Elektrik iletim sınırları ve trafo merkezleri,
TV, bilgisayar ekranları,
Radar sistemleri,
Uydu bağlantı sistemleri (mesela uydudan yer belirleyen ve son vakitlerde moda olan navigasyon cihazları)
Tıpta kullanılan birtakım aygıtlar, (“yavrularımız bu ortamın içine doğuyor” demiştik, değil mi?)
Pekala birey olarak neler yapabiliriz bir de buna göz atalım?
• Elektrikli aletleri kendinizden mümkün olduğunca uzakta çalıştırın. Elektromanyetik tesir ara ile süratle azalacaktır.
• Kullanmadığınız aletleri ya kapalı tutun ya da fişten çıkarın. “Stand by” pozisyonunda kaldığı sürece elektromanyetik kirlilik yaratacaktır.
• Düşük radyasyonlu bilgisayar ekranı kullanmaya ihtimam gösterin ya da ekran filtresi kullanın.
• Ekonomik (halojen ve flüoresan) lambaları mümkünse kullanmayın, kullanmıyorsanız kendinizden uzakta tutun; gece lambası ve okuma lambası olarak kullanmayın. Halojen lambalar yüksek akımlar kullanırlar.
• Eski telefon çizgilerine bağlı telsiz telefonların çıkış güçleri çok yüksek değil; lakin cep telefonlarında durum bunun tam zıddı.
• Araç telefonlarının antenleri araçların doruğunda olmalı, yanlarında ya da pencerede değil.
• Dinlendirici bir uykuya geçmek için en ülkü şart yatak odasında TV ve radyo bulunmamasıdır.
• Elektrikli saat / radyo / alarm'ı başucunuzda bulundurmayın (pilli kullanmayı tercih edin). Elektrikle çalışan radyolu çalar saat kullanmayınız. Kullanmak zorundaysanız başımızdan mümkün olduğunca uzakta tutunuz. Odada rastgele bir alet kullanılmadığı sürece odaya gelen elektrik akımı kesebilirsiniz.
• Yatak odasında başucunuzdaki duvarla komşunuzda bir elektronik aletin bitişik durmamasını sağlamaya çalışın
• Cep telefonu kullanmadığınız surece kapalı tutun. Gerekmedikçe cep telefonları kullanmayın. Üzerinizde açıkken bulundurmayın. (Kalp üstünde, bel ve göğüste bulundurmayın.) En düzgünü cep telefonu kullanma çılgınlığına son verin.
• Açık telefonu kendinizden en uzak arada bırakın. Tercihen 1m aralıktan kulaklıkla konuşun. Acil durumlar dışında yanınızda açık taşımayın yahut daima kapalı tutun, gerektiğinde siz arayın. SAR<1 W/kg olan cep telefonlarını tercih edin.
• Yatağınızı EM alanlardan olabildiğince uzağa koyunuz.
• Elektrikli battaniye kullanmayın ya da yatmadan evvel yatağınızı ısıtarak kullanın.
• Tüm TV ve bilgisayarların gerilerinde EM elektromanyetik alan daha büyüktür. Komşunuzda bu aletlerin nereye yerleştiğine dikkat edin.
• Lap Top bilgisayarlar (LCD ekran) şarjlı kullanıldığında düşük EM alana sahiptir (uzakta şarj edilmelidir).
• Saç kurutma makinesinin manyetik alanı çok yüksektir ve hipofiz bezinden melatonin salgılanmasını tesirler. Daima kullanmak yerine aralıklarla kısa müddetli kullanın. Akşamları kullanmayın.
• Konutunuzdaki ve işyerinizdeki elektrik ve manyetik alanları ölçtürün.
• Mikrodalga fırın çalışırken en az 1 m' den uzakta durun. Gerekmedikçe kullanmayın.
Fotokopi makinelerinden (yüksek manyetik alan) en az 50 cm uzakta durun.
• Elektrikli tıraş makinesi kullanmayın yahut şarjlı kullanın yahut jilet tercih edin.
• TV ekranlarından (ön ve arkasından) en az 2 m uzakta bulunun.
• Elektrikli daktiloları kullanmadığınızda fişten çıkarın.
• Çamaşır / bulaşık vs. makineleri çalışırken yakınında bulunmayın.
• Cep telefonu baz istasyonlarının konutlarınızın çatısına ve okullara yahut yakın etrafınıza takılmasına müsaade vermeyin. (Yeni Zelanda, ABD ve İngiltere'de bu mevzuya halk sahip çıktı. İngiltere' de istasyonlara yakın meskenler daha ucuza satılıyor.)
Uzm Dr Fazilet UZUNOĞLU
(Prof. Dr. Nesrin Seyhan, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Kolu Lideri ve Faruk Levent,Medikal Teknik Mecmuası, Haziran 2010 kaynak alınarak hazırlanmıştır)
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0