Çocuklar bilhassa yeni tanıştıkları şahıslara karşı aralı ve bazen tepkilidirler. Birden fazla anne baba için sorun üzere görünen bu durum birçok açıdan olağandır ve çocuklar farklı toplumsal ortamlara girdikçe ve vakit içinde aşılabilir.Ancak vakit zaman bu reaksiyon ya da yabancı davranma tavrı daha barizdir ve çocuğun etrafıyla olan alakalarını olumsuz tesirler. Çocuk olaylara ansızın atılmaz, tepki göstermez; evvel etrafını gözler, etrafını tanır, kendisini emniyette hissettikten sonra ortama dahil olur ise bu çocuk sükunet içindedir ve çoklukla toplumsaldır. Öte yandan çok toplumsal, atak, girişken olduğu söylenen çocukların bir kısmı reaksiyoner çocuklardır.Kendilerini savunmak zorunda bırakıldıkları için empati hislerinden mahrumdurlar. Anne-babalar ekseriyetle koşan, iten, gülen, hakkını söke söke almaya çalışan, ağlayan,bağıran böylesi çocukların dışadönük olduklarını zannederler. Halbuki bir çocuğun kişiliği hakkında hareketlilik ya da sessizlik tek başına bir data değildir hiçbir vakit. Örneğin, 4 yaşında hassas bir çocuk, bir konuk gelse, odaya girmeden evvel onları seyreder. onlarla çabucak irtibata geçmez, daha sonra anne-babasının yanına gelir, kendisini emniyette hissettiğinde de ortama dahil olur. bu, bir hassas çocuk davranışıdır. bu çocuğa asosyal denilmez. bilakis emniyet içerisinde kendisini adım adım toplumsal ortama sokan bir çocuk davranışıdır. bunun yanı sıra eli ağzında, tırnaklarını yer vaziyette, başını omuzlarının ortasına saklamış, konuşmaya dahi adım atmayan, kenarda saklanan çocuklar vardır. işte böylesi çocuklar, incinmişlikten, ezilmişlikten kaynaklanan bir içe kapanıklığa sahiptir.
İÇE KAPANIKLIĞIN SEBEPLERİ
Annesinden duygusal olarak beslenemeyen çocuk, içe kapanık olur. Annesi devamlı yanında bulunduğu halde annesinden yeteri kadar ilgi ve sevgi alamayan çocuklarda ‘kaygılı bağlanma’ dediğimiz bir davranış bozukluğu ortaya çıkmaktadır. çocuğun yanında her ne kadar anne bulunsa da çocuk annesinden yeteri kadar ‘duygusal beslenme’ gerçekleştiremiyorsa, bu çocuklar içe kapanık, korkak ve utangaç olur, dikkat dağınıklığı yaşar, kimi vakit duygusal yoksunluktan hırçınlık gösterir. mesela bir çocuk, sevgi için annesinin peşinde geziyor olsa ve anne de bir türlü meşguliyetinden kopamıyor olsa; böylesi bir atmosferi yaşayan çocuk yaşama korkulu başlar ve bu durum kendini ömrün her anında hissettirir.
Hırçın bir annenin çocuğu, çoklukla içe kapanık olur.Annenin hırçın ve hudutlu olması, babanın çocukla yeteri kadar yakınlık kuramaması, saygın bir alaka içinde olunmaması, ötesinde meskendeki baskı ve şiddet ortamı çocuğun sinmesine ve ezilmesine sebep olur. Ezilen bir çocuk da çoğunlukla içe kapanık olur.
Aile içinde kendisini gereğince tabir edemeyen çocuk, içe kapanık olur.Kendisini olduğu üzere sergileyemeyen, incitileceği, kızılacağı, eleştirileceği, sevgiyi kaybedeceği için yahut anlaşılmayacağı için anne-babasıyla ruhsal bir bağlantı gerçekleştiremeyen çocuk, içine kapanık olur. Çocukla ne kadar ruhsal bağlantı kurulursa, çocuğun sorduğu soruya vaktin karşılık verilirse, çocuk konuştuğunda ne kadar can kulağıyla dinlenirse, o çocuk kendini tabir etmekte eza yaşamaz, telaş etmez. rahat diyalog kuran çocuk, dertsiz olan çocuktur.
Erken çocukluk devrinde çocuğa ‘Hayır’ denilirse, çocuk kendisini irtibata kapatır.Erken çocukluk devrinde, çocukla kurulan ileşimde hayır sözünü kullanmak, çocuğu hırslandırır, sinirlendirir. dahası çocuğun agresif bir tavır içine girmesini sağlar. irtibat kapılarının kapanmasına sebep olur. kurulan diyaloglarda konuşma isteği azalır ve içe kapanmaya gerçek giden bir süreç izlenir.
ANNE BABALAR NELER YAPMALI…
- Çocuğunuza utangaç ya da utangaç olduğunu söyleyerek, etiketlemeyin.
- Kendisini tabir etmesine müsaade verin, buna müsaade verilen çocuk bağlantı kurmaya başlayacaktır.
- Çocuğu yeni ve bilmediği ortama ya da insanlara hazırlayın. Evvelce nereye gidileceğini ve orada kimler olacağını açıklayın.
- Çocuğunuzun utangaç kaldığında ısrar etmeyin, zorlamayın, kızmayın ve çok fazla üstünde durmayın. Temkinli bir yapıda olduğunu kabullenin ve ortama alışması için vakit verin.
- Ebeveynin utangaç davranışları, çocuğun çekingenliğini arttıracaktır. Sizin yabancıyla rahat irtibata geçmeniz, çocuk için değerli bir model olacaktır.
- Çocuğunuzu meraklandırarak ve cesaretlendirerek destekleyin. Ona eğlenceli seyahatlerinizden ve edindiğiniz arkadaşlıklardan bahsedin. Kendisinin nereye gitmek istediğini sorun.
- Çocuğunuzun inançlı ortamda daima yeni tecrübeler edinmesini sağlayın. Örneğin meskene konuk davet edin ve çocuk konuktan başlayın. Ne kadar yabancı şahıslar ve yabancı ortamlarda bulunursa çekingenliği bir o kadar azalacaktır.
- Çocuğunuzu çok korumayın ve gereğinden fazla yardım etmeyin. Küçük endişelerle baş etmeyi öğrenmesi için fırsat verin.
- Çocuğunuzdaki toplumsal maharetleri fark edin ve takdir ederek onurlandırın, onun güçlü ve başarılı istikametlerini lisana getirerek pekiştirin.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0