“GALİBA DEPRESYONDAYIM!”
Çağımızın hastalığı olarak isimlendirilen, müziklere bahis olan ve birden fazla insanın hayatının muhakkak periyotlarında en az bir sefer belirtileriyle karşılaştığı Depresyon’u yakından inceleyelim.
Depresyon Nedir?
Zihinsel, duygusal ve bedensel belirtiler ile kendisini gösteren değerli ancak tedavisi mümkün olan bir ruhsal hastalıktır. Çökkün ruh hali ve zevk alamama durumları depresyonun en besbelli özellikleridir. Depresyon dönemlinde kişi mutsuz ve karamsardır.
Depresyon neden ortaya çıkar?
Kişinin beynindeki kimyasal istikrarın bozulması depresyonun oluşmasında değerle sahiptir. Beyinde bulunan noradrenalin ve seratonin kimyasal hususlarının hudut hücreleri ortasındaki sinaps boşluğundaki ölçüleri azalır. Bu azalma, depresif bulguların ortaya çıkmasına sebep olur. Bazen bu azalma bizatihi oluşuyor olsa da birtakım zorlayıcı ömür olayları da azalmaya tesir etmektedir. Yaşanmış olan travmalar, kayıplar, hüzün ve kuvvetli olaylar, devam etmekte olan meseleler, yeni ortaya çıkmış zorlayıcı ömür olayları, düşük eğitim seviyesi ve yoksulluk da depresyon oluşumunda tesirli olabilir. Kalıtsal özelliği vardır, aile geçmişinde depresyon olan bireyler risk altındadırlar.
Bayanlar erkeklere oranla daha fazla depresyona girme riski taşır. Sebebi tam olarak bilinmemektedir. Hormonal olabileceği ve hayat yükünün erkeklere oranla daha fazla oluşu sebepler olarakdüşünülebilir.
Depresyon çeşitleri ve belirtileri nelerdir?
Major Depresif Bozukluk ve Distimik Bozukluk olarak iki tipten oluşur.
-
Majör Depresif Bozukluk (Klinik Depresyon)
Majör depresyonu ayırt eden belirti kişinin rastgele bir şeyden tat alma yeteneğinin neredeyse büsbütün kaybolmasıdır. Sıklıkla uyku ve iştah zorlukları yaşanır. Konsantrasyon sorunu görülebilir. Birçok insan hayatlarının bir devrinde üzgün ve çaresiz hissedebilir. Lakin majör depresyonda bu hislerin, depresif ruh hâlinin ve ilgi kaybının günün büyük kısmında (özellikle sabahları) görülmesi ve bunların da en az iki hafta boyunca devam etmesi gerekir.
Major depresif bozukluğu tanısı için 2 haftalık mühlet içerisinde aşağıdaki belirtilerden 5 yahut daha fazlasının karşılanıyor olması gerekmektedir;
-
Günün çoğunluğunda depresif hissetme
-
Günlük aktivitelere ilginin azalması
-
Besbelli kilo artışı ya da azalışı
-
Şiddetli uykusuzluk ya da uyanamama hali
-
Fikir ve hareketlerde yavaşlama
-
Günün çoğunluğunda bitkin/yorgun hissetme
-
Odaklanmakta ve karar vermekte zahmet
-
Tekrar eden mevt ya da intihar kanıları
-
Atipik Özellikli Majör Depresif Bozukluk
Majör depresif bozukluklar kategorisinde kıymetlendirilir. Bu bozukluk şahıslarda belli davranış kalıplarıyla ortaya çıkar. Atipik depresyon yaşayan şahısların his durumları dış uyaranlara nazaran şiddetli değişimler gösterir. Alınan düzgün haberler karşısında çok sevinç, berbat haberlerde ise çok hüzün görülebilir. Atipik depresyon çoklukla birinci sefer gençlik yıllarında başlar ve yetişkinlikte devam eder. Atipik depresyon yaşayan bireylerde ekseriyetle aşağıdaki belirtiler görülür;
-
Kiloda besbelli artış
-
İştahta besbelli artış
-
Ağır uyku hali
-
Kollarda ve bacaklarda ağırlaşma hissi
-
Reddedilmeye karşı hassasiyet
-
Doğum Sonrası Depresyonu
Majör depresyon cinsleri ortasında bedellendirilen doğum sonrası depresyonu gebelik müddetince ya da doğumu takip eden dört hafta içinde görülen bir depresyon cinsidir. Doğum yapan bayanların %10-15’inde görülen doğum sonrası depresyonun neden kaynaklandığı tam olarak bilinememektedir. Doğum sonrası depresyonu yaşayan bayanlarda ekseriyetle şiddetli keder hali, daima ağlama, ağır korku ve ümitsizlik sıklıkla görülen belirtilerdir.
-
Mevsimsel His Durum Bozukluğu
Mevsimsel his durum bozukluğu belli mevsim periyotlarında görülmesiyle başka depresyon cinslerinden ayrılır. Bilhassa gün ışığının azaldığı kış periyotlarında görülen mevsimsel his durum bozukluğu popülasyonun %1-%2’lik kısmını tesirler ve çoklukla bayanlarda ve gençlerde görülür. Mevsimsel his durum bozukluğu yaşayan bireyler kış aylarında yaz aylarında oldukları hallerinden değişik bir manzara sergilerler; ekseriyetle ümitsiz, üzgün, gerilimli ve ilgisiz bir manzarayla devam eden mevsimsel his durum bozukluğu sonbahar- kış devrinde başlayıp günlerin uzadığı birinci bahar yaz aylarına kadar devam eder.
-
Melankolik Özellikli Majör Depresyon
Melankolik özellikli majör depresyonda şahıslar evvelce zevk aldıkları hiçbir aktiviteden zevk almamaya başlarlar. Melankolik özellikli Majör depresif bozukluk tanısı konulabilmesi için aşağıdaki belirtilerden en az üç adedinin daha sergilenmesi beklenir;
-
Zevk alınan birçok aktivitelerden zevk alamama
-
Yaşanan yeterli olaylar karşısında tepkisizlik
-
Psikomotor davranışlarda değişiklikler
-
Çok suçluluk duygusu
-
Uykusuzluk
-
Sabahları yaşanan depresyonda artış
-
Psikotik Özellikli Majör Depresif Bozukluk
Halisünasyon ve sanrılarla seyreden majör depresif bozukluk tipi psikotik özellikli majör depresyon olarak isimlendirilir. Psikotik özellikli majör depresyonda şahıslar kendilerinin kıymetsiz olduklarını ve yaşamayı hak etmediklerini söyleyen sesler duyduklarını belirtebilirler.
-
Katatonik Özellikli Majör Depresif Bozukluk
Katatonik özellikli majör depresyon yaşayan şahıslarda psikomotor davranışlarda şiddetli bozulmalar görülür. Katatonik özellikli depresyonda aşağıdaki belirtilerin en az iki adedinin görülüyor olması aranır:
-
Kaslarda hareketsizlik
-
Nedensiz kas hareketleri
-
Şiddetli negativite ya da hiç konuşmama
-
Alışılmamış vücut konumu
-
Diğerlerinin kelam ve hareketlerini tekrar etme
-
Distimik Bozukluk
Kronik bir seyir gösteren sinsi başlangıçlı bir depresyon tipidir. Sık görülmesine rağmen, teşhisi az koyulan bir rahatsızlıktır. Hastalarda fazla ağır olmayan, en az iki yıl süren depresyon belirtileri görülür. Hiç bir şeyden şad olmama, uyku bozuklukları, daima karamsarlık durumu, yorgunluk, güvensizlik hali, isteksizlik ve ilgi düşüklüğü, bedensel yakınmalar hastaları rahatsız eder. Rahatsızlıkta ortalarda bir kaç gün süren güzel haller olabilir. Bu tesirler iki aydan daha fazla devam etmez. Bireylerdeki depresif belirtiler hafif formda en az 2 yıl devam eder. Bu süreğen gidişli bir sıkıntıdır. Bu rahatsızlık zımnî depresyon olarak anılabilir. Hastaların en fazla şikayet ettiği bahis depresif olmalarıdır. Rahatsızlığın başlangıç basamağı çoklukla çocukluk ya da ergenlik periyodunda olur.
Depresyonun Tedavi sistemleri nelerdir?
-
Psikoterapi
-
İlaç tedavisi
Yapılan araştırmalar depresyonun tedavi edilen yüksek oranlı bir hastalık olduğunu gösteriyor. Depresyon tedavisinde en yaygın kullanılan prosedür ilaç tedavisi ve psikoterapinin birlikte yürütülmesidir. Antidepresan ilaçların yanetkileri son derece azdır. Toplumda ilaçlar hakkındaki yaygı
n olan yanlış bilgilerin bilakis antidepresanlar bağımlılık yapmazlar. İlaçlar çoklukla 2-3 hafta sonra tam tesirlerini göstermektedir. Bu nedenle sabırlı olmak gerekir. Psikoterapi ile kişinin olumsuz niyet ve davranış biçimlerinin değiştirilmesi ve depresyon ile gayret etmesi için daha faal olması emeli vardır. Psikoterapi süreci ilaç kullanımı ile desteklenebilir. Bilhassa bilişsel-davranışçı terapi uygulamaları depresyondaki bireylerin kendilerini depresyona sürükleyen fikir biçimlerini değiştirmelerine ve olumlu biliş kalıpları oluşturmalarına yardımcı olmaları tarafından en tesirli tedavi prosedürleri ortasındadır.
Depresyon hastalarına tavsiyeler:
-
Sabırlı olun! Ağır ilerleyen bu hastalığın tedavisi de vakit alır.
-
Hayatınıza ufak ve gerçekçi gayeler koyunuz.
-
Fizikî aktiviteleri aksatmayınız (Yürüyüş,koşu,yüzme vb.)
-
Uyandıktan sonra yatakta durmayınız
-
İlacın doz değişikliği yahut bırakılması hekim denetiminde olmalıdır, kendiniz değişiklik yapmayınız ve kullanımı aksatmayınız.
-
Sizi güzel hissettirdiğini düşündüğünüz müzikler dinleyiniz.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0