“Mahremiyet’’… Çocukların kendisinin ve öteki insanların özel alanının farkına varması, toplumsal hayatın içinde kendi özel alanını müdafaası, öteki insanların özeline hürmet duyması, kendisi ile etrafı ortasında sağlıklı hudutlar koymasıdır….
MAHREMİYET EĞİTİMİ NASIL VERİLMELİDİR
ÖZEL ALANI TANIMA: DOKUNULMASI YASAK OLAN YERLERİM
Bedenin şahsa özel olan bölgeleri, bu bölgelerin gizlenmesi gerektiği çocuğa iki-üç yaşından itibaren yavaş yavaş anlatılmalıdır. Bu alanın diğerlerinden gizlenmesi ve anne-baba ve hekimler dışında bu bölgeye kimsenin dokunmaması gerektiği çocuğa öğretilmelidir.
Cinsel organlar, çocuk sorduğunda anne-baba üzerinden değil, çocuğun kendi cinsel organları ya da kitaplar üzerinden öğretilmelidir. Çocuklar üç yaşından itibaren bedenlerinin aşikâr bölgelerine dokunulmasından rahatsızlık duymaya başlamalıdır. Bilhassa genital bölgelere dokunulması çocukta ani reaksiyona neden olmalıdır. Bu şuurun kazandırılması için üç yaşından itibaren çocukların genital bölgelerine temas azaltılmalıdır.
Eş, dost ve akrabalar tarafından çocuk, cinsel organlarına dokunularak, öperek, vurarak sevilmemelidir. OBURLARININ ÖNÜNDE ÇOCUĞUN KIYAFETİNİN DEĞİŞTİRİLMEMESİ DAHA KÜÇÜK diye düşünerek çocuğu iç çamaşırına varıncaya kadar oburlarının önünde soyup giydirmek gerçek değildir. Tabi ki anne-babanın da çocuğun görmeyeceği bir alanda giyinip-soyunması da çocuğun bütüncül bir mahremiyet duygusu geliştirmesi açısından kıymetlidir.
ÇOCUĞUMUZA BANYO YAPTIRIKEN
Bilhassa üç yaşından sonra çocuğu iç çamaşırı ile yıkamak, iç çamaşırı çıkarırken ve temizlerken gözleri kısarak ya da başı hafif yana çevirerek o alana hürmet gösterdiğimizi hissettirmek çocuklarda mahremiyet hissinin gelişmesine katkı sağlayacaktır. Çocukların beş-altı yaşından sonra banyoda kendi mahrem alanlarını kendi temizlemelerine fırsat tanımak da hem sorumluluk hem mahremiyet hissinin gelişimi açısından sağlıklı olacaktır. Anne babanın da çocuklarını banyo yaptırırken ölçülü bir kıyafetleri olması gerekmektedir.
ÇOCUKLARIN CİNSEL ORGANINI SEVGİ NESNESİ YAPMAMA
Küçük çocukları cinsel organlarına dokunarak, onları bahis yaparak sevmek yanlışsız değildir. Zira bu durum, onların özel alanlarının ihlalidir. Çocuk bu biçimde diğerlerinin özel alanlarının kullanılarak onlara latife yapılabileceği inancını taşır. Ayrıyeten çocukları cinsel organlarını bahis ederek sevmek, onları kendilerini berbat niyetli yabancılardan korumak konusunda etkisiz kılabilir. Çocuk, bir diğeri özel alanına dokunmak istediğinde bunun âlâ mi yoksa berbat mü olduğunun ayrımını yapamayabilir. Çocuğun cinsel organlarını latife konusu yapmak, göstermesini istemek, onlara dokunmaya çalışmak çocuğun cinsel kimlik gelişimi açısından epeyce sakıncalıdır.
ÇOCUĞUN ANNE BABAYLA YATAĞININ AYRILMASI
İki yaşla birlikte çocuk yavaş yavaş bağımsızlığını kazanır ve kendi başına yemek yemeye, yolda kendi başına yürümek istemeye başlar. Bu periyot gelişim olarak da çocuğun odasının ayrılabileceği bir vakittir. Genel olarak 3-4 yaşına kadar bu sorun çözülmelidir. Çocuğun anne babasının özel bağına şahit olması sakıncalıdır.
ODANIZA MÜSAADE ALARAK GİRMESİNİ ÖĞRETMEK
Çocuklara dört-beş yaştan itibaren anne-babanın odası kapalı ise odaya kapıyı çalarak ve müsaade alarak girmesi gerektiği öğretilmelidir. Çocuğun odasına girerken kapısının çalınması çocuğa düzgün bir model oluşturacaktır.
TELEVİZYONDAKİ SAHNELERE MÜDAHALE
Örneğin bir televizyon sahnesinde arkadaşlarının özel alanına latife gayeli dokunan şahsa seslice kızılabilir.
“İnsanların özel yerlerine dokunulması güzel bir davranış değildir” üzere cümlelerle reaksiyon aşikâr edilebilir. Zira çocuklar anne-babaların kendilerine değil de diğerlerine verdikleri yansılar yoluyla daha kolay öğrenmektedirler. Çocuklar bu periyotta daha çok taklit yoluyla öğrendikleri için televizyondaki gördüğü sahneleri arkadaşlarının üzerinde deneyebilir. İzlenilen TV programlarının içeriğine dikkat etmek gereklidir. Çocuğunun TV’deki sahneyi taklit ettiğini gören anne-baba, çocuğuna çok reaksiyon göstermeden, gülmeden bunun hoş-doğru bir davranış olmadığını söyleyebilir.
MÜSAADE VERİRSEM DOKUNABİLİRSİN
Bu şuurun oluşturulması için anne baba, çocuğunun bedenini hoyratça kullanmaktan kaçınmalıdır. Ebeveynlerin çocuklarını öperken “Seni öpebilir miyim?” diye müsaade istemeleri bu şuurun oluşmasında tesirlidir. Çocuğun güçsüz vücudunun, herkes tarafından müsaadesiz kullanılmasının çocukların kendi vücutlarını muhafaza refleksini kıracağı unutulmamalıdır.
VÜCUDUM BANA AİTTİR
Daha bebekliğinden itibaren kendisini rahatlıkla yetişkinlerin eline bırakan bebeğin, ilerleyen yıllarda kendi vücudunun farkına varması ve etrafındaki yetişkinlerden başka bir birey olduğunu hissetmesi gerekir. Anne-babalar, çocukları 3 yaşından itibaren çocuklarına bedeninin kendisine ilişkin olduğu şuurunu vermelidir. Bu şuurun oluşturulmasında en temel faktör anne-babaların çocuklarının vücutları ile yapacakları bir harekette çocuklarının onayını alma istikametinde eğilim göstermektir. Örneğin, terlemiş bir çocuğun atleti müsaade alınmadan ansızın çıkartılmamalı, altını ıslatmış bir çocuğun pantolonu kızgınlıkla ve öfkeyle değil, çocuktan müsaade alınarak çıkartılmalıdır. Çocuk vakitle kendisinden müsaade alınmadan vücuduna yapılacak müdahaleleri hisseder ve rahatsız olur.
FİZİKÎ BASKIYA DİRENME
Küçük yaştaki çocuklar kendi güçsüzlüklerini ve çaresizliklerini büyüklerin gücünü keşfettikçe anlarlar. Anne-babalar ve akrabalar, çocuklarına olan sevgi şovları sırasında çocuklara kendi güçsüzlüklerini hissettirecek kadar büyük ve orantısız güç kullanmaktan kaçınmalıdırlar. Anne-babalar, çocuğuna kendisine güç uygulandığında karşılık verilmesi gerektiğini öğretmelidirler. Bunun için bazen çocuğun istemediği birtakım durumlarda gösterdiği reaksiyon, güç gösterisi ile kırılmamalı, çocuğun direncinin işe yaradığı şahsen yaşayarak gösterilmelidir.
BEDENİM GÖRÜLMEMELİ
Çocuklar yürümeye başladığı andan itibaren, çırılçıplak olarak ortada bırakılmamalıdır. Çocuk, hatırlayabildiği en küçük yaşlardan itibaren kendisini genital bölgeleri giyinik olarak hatırlamalıdır. Bilhassa üç yaşından itibaren çocuklar çırılçıplak olarak konut içinde yahut konut dışında bulunmamalı, giysilerini kendisinin giyip çıkartmasına müsaade verilmelidir. Kendisini oburlarının yanında çıplak olarak görmeye alışkın olmayan bir çocuk, elbisesinin birileri tarafından çıkartılmasından önemli rahatsızlık duyacaktır.
TUVALETTE BENDEN DİĞERİ OLMAMALI
Kimi anne babalar, çeşitli nedenlerle ya çocukları ile birlikte tuvalete girmekte yahut tuvaletin kapısını aralık bırakmaktadır.
Bu davranış çocuğun temel davranış refleksi kazanmasına mani olmaktadır. Her ne sebeple olursa olsun dört yaşına gelen bir çocuk, tuvaletin “özel” bir yer olduğunu öğrenmeli, tuvalet gereksinimini gideren birisinin öbürleri tarafından görülmesinin uygun olmayacağını bilmelidir. Çocuk genital bölgelerinin görülmesinden rahatsızlık duymamaya, kendisini tuvalette iken gören birisin
e reaksiyon vermemeye alışmamalıdır.
SOYUNMA VE GİYİNMEDE YANLIZLIK
Çocuğun üç yaşından itibaren genital bölgelerinin diğerleri tarafından görülmesinden adım adım uzaklaşması gerekir. Bu bağlamda çocukların elbiseleri herkesin içerisinde değiştirilmemelidir. Çocuklar mümkünse elbiselerini kendileri ve kimsenin görmediği bir ortamda değiştirmelidir. Şayet çocuk kendisi elbiselerini değiştiremiyorsa, anne ile başka bir odaya gidilerek elbiseler değiştirilmelidir.
MÜSAADE VERİRSEM KABUL EDİLİRSİN
Anne-baba için çocuk ne kadar büyürse büyüsün çocuktur. O yüzden anne-baba, çocuğunun odasına girerken müsaade alınması gerektiğini düşünmez. Lakin, çocuk dört yaşına girdiğinden itibaren “izin verirsem kabul edilirsin” unsuru hayata geçirilmelidir. Anne-baba, çocuğun odasına girerken müsaade istemeli, her şeye karşın onun çıplak bedeni ile karşılaşıldığında özür dilenip kapı kapatılmalıdır. Bu davranış kalıbı hem çocuğun kişiliğine saygıyı, hem de çocuğun rahatsız olduğu bir durumda itiraz edebilme hüneri kazandırılması açısından kıymetlidir.
İLKOKULLA BİRLİKTE ÖZEL YER TANIMLAMA
İlkokul devri ile birlikte çocuklar için konutta bir cekmece yada sepet belirlenip, çocuğa özel eşyalarını buraya koyabileceği söylenebilir. Çocuğun bu özel alanını anne-babanın müsaade alarak kullanması çocuğun özel alan fikrini pekiştirir
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0