Anoreksiya çok diyet yapma sonucu oluşan kıymetli derecede kilo kaybıdır.
Anoreksikler kiloları ne olursa olsun kendilerini şişman hissederler. Birden fazla sefer anoreksikler olağandan daha zayıf olduklarını farketmezler ve 45 kg olsalar bile kendilerini şişman kabul ederler. Dahada zayıf olma uğraşları içinde anoreksikler, her şartta yemek yemekten ve kalori almaktan kaçınırlar. Bu hastalığın %10-20 oranı, oluşan çeşitli komplikasyonlar nedeniyle vefatla sonuçlanır.
Anoreksikler genelde mükemmeliğe ulaşmaya çalışırlar. Hayli yüksek gayeler belirlerler ve kendilerini daima olarak ıspatlamak zorunda hissederler. Genelde diğerlerinin gereksinimlerini daima kendi muhtaçlıklarının önünde fiyatlar. Anoreksik bir hasta ömürde denetim edebildikleri tek olayın yemek ve kiloları olduğunu düşünürler. Her sabah tartı üzerindeki sayı, zayıf olma amaçlarında başarılı olup olmadıklarını belirler. Kilo kaybetmeyi başardıklarında kendilerini güçlü ve denetimde hissederler. Genelde kalorilerine ve kilolarına ağırlaşmaları istemedikleri hisleri bloke etmenin bir yoludur. Anoreksikler için, sorunlarla direk olarak baş etmektense kilo vermek daha kolaydır. Genelde bu bireylerin kendilerine inancı çok azdır ve bazen yemek yemeyi haketmediklerini düşünürler. Çoğunlukla bir sorun olduğunu inkar ederler. Açlık hissini daima olarak inkar ederler. Kendilerine yardım edilmeye çalışıldığında şiddetle direnirler zira terapi onlar için yalnızca yemek yemeye zorlanmak demektir. Sorunları olduğunu bir defa kabul ettikten sonra ve yardım almayı kabul ettikten sonra tedavi edilebilirler. Bunun için hem ruhsal, hem tıbbi hemde beslenme açısından yaklaşılan kombine bir tedavi prosedürü uygulanır.
Belirtiler
1. Gözle görülür kilo kaybı
2. Gitgide içe kapanma
3. Çok derecede idman yapma
4. Kilo almaktan şiddetle korkmak
5. Yorgunluk
6. Daima üşümek
7. Kaslarda güçsüzlük
8. Yemeklere, kaloriye ve yemek tanımlarına obses olmak
9. Yemek yememek için daima mazeret bulmak (ör: daha evvel yedim, kendimi düzgün hissetmiyorum gibi)
10. Alışılmadık yemek yeme alışkanlıkları (ör: Yemekleri minik kesimlere bölmek)
11. Yiyecek yanında farkedilebilen bir rahatsızlık
12. Çok ince olmasına karşın çok şişman olduğundan yakınmak
13. Öbürleri için yemek pişirme lakin kendisinin yememesi
14. Yalnızca diyet yiyecekleri ile yemekleri sınırlamak
15. Yemek yediği için utanç yada hata hissetmek
16. Depresyon, Depression, sonluluk, ani his değişimleri
17. Kusarak, müshil ilacı yada diet hapı kullanarak kilo denetimi sağlama
18. Sistemsiz adet görmek
19. Adetin durması
20. Kilo kaybını saklamak için bol kıyafetler giymek
21. Daima tartı üzerinde kilo denetimi yapmak
22. Baş dönmesi ve bayılma
23. Topluluk ortasında yemek yemekte zorlanma
24. Yemek yeme sistemi konusunda hayli ketum
25. Neredeyse beyaza kaçan solgun bir yüz
26. Başağrıları
27. Mükemmelliyetçi yaklaşım
28. Ferdî kıymetini ne yiyip yemediği ile belirlemek
29. Kilo kaybını açıklayabilecek hiç bir fizikî sorunun olmaması
Bedensel/Tıbbi Komplikasyonlar
1. Yorgunluk ve güç eksikliği
2. Adetin durması
3. Cilt sorunları
4. Saçların ve tırnakların zayıf olması ve kolay kırılması
5. Baş dönmesi ve baş ağrısı
6. Çok su kaybı
7. Nefes darlığı
8. Kalp atışında düzensizlik
9. Ellerin ve ayakların soğuk olması
10. Şişkinlik
11. Kabızlık
12. Saç kaybı
13. Mide krampları
14. Metabolizmanın yavaşlaması
15. Bedenin su toplaması (Ödem)
16. Karaciğer ve böbrek yetmezliği
17. Kemik kaybı (Osteoporoz)
18. Uykusuzluk (İnsomniya)
19. Kansızlık (Anemi)
20. Kısırlık
21. Depresyon
22. Potasyum eksikliği
23. Infertility
24. Depression
25. Kalp krizi ve mevt
Nedenleri
Tabipler tam olarak bu hastalığın neden oluştuğunu bilmemektedir. Araştırmalar aile yaklaşımı, kültürel etkenler ve genler üzere pek çok tesirin hastalığın oluşmasına yol açtığını göstermektedir.
Nedenlerden bir tanesi, çağdaş ve ekonomik olarak gelişmiş toplumlarda medyanın genç insanlara bilhassa bayanlara gönderdiği bildirilerdir. Bu bildirilerde ana tema çok inceliğin alımlı olduğudur. Modeller ve kimi ünlü bireyler üzere ince olabilmek birtakım insanların sağlıklı olmayan bir kiloya inmelerini gerektirir. Birtakım şahıslar hem sağlıklı hemde ince olabilir ama sorun pek çok gencin sıhhatlerini yitirmeden o inceliğe ulaşmalarının mümkün olmamasıdır.
Birtakım genç beşerler medyanın incelik ile ilgili iletilerine bakarak yanlış fikirler geliştirebilirler. Örneğin, 14 yaşındaki bir genç kız, 1.60m boya sahip birinin ülkü kilosunun 40 kg. olması gerektiğine inanabilir, meğer sağlıklı kilo 50kg. olmalıdır. Sonuç olarak yavaş yavaş öğünleri atlamaya başlar ve sağlıklı olmak için gereksinimi olan besini almayı reddeder. Gitgide zayıflar ancak kendini genede şişman hisseder. Sonunda o denli bir hale gelir ki gıdasızlıktan ötürü hastaneye kaldırılması gerekli olur.
Ancak yeme bozuklukları basitçe yemek ve incelme ile açıklanamaz, sorun bundan çok daha karmaşıktır. Yeme Bozukluğu olan şahıslar ümitsizce öbürleri tarafından onaylanmayı ve kabullenilmeyi dilek ederler ve bazen bu hisleri kısa vadede ince olmakta bulabilirler yada yemek yiyerek kendilerini rahatlatabilirler. Yeme bozukluğu aslında temelde bedenin açıklanmayan hislerini, kendisini ve karşılanmayan muhtaçlıklarını tabir etme formudur.
Anoreksiyada Tıbbi Yardım Ne vakit alınmalı?
Çok derecede kilo kaybı varsa yada çok yemek yemek ve çok diyet yapmak ortasında gidip geliniyorsa bir tabip ile konuşmak kıymetli olabilir. İnkar etmek yeme bozukluklarının bir belirtisidir, hasebiyle kişi çoğunlukla bir aile bireyinin yada arkadaşının ısrarı sonucu doktora gitmeyi kabul eder. Şayet aile bireylerinden birinde yada bir arkadaşınızda yeme bozukluğundan kuşkulanıyorsanız, bir doktora görünmesi konusunda ısrar etmelisiniz, beklemekle vakit kaybetmeyin ve sorunun kendi kendine çözümlenmesini beklemeyin.
Anoreksiyada Tedavi
Genel olarak kabul edilen bir gerçek yeme bozukluklarının tedavisinde, psikoterapist, hekim, yeme uzmanı ve hemşire üzere farklı alandan çeşitli klinisyenlerin tedaviye katılmasıdır
Birden fazla hastada yeme bozukluğunun yanısıra birebir vakitte tedavi edilmesi gereken depresyon, tasa bozukluğu ve öbür psikiyatrik meselelerde mevcuttur.
Yeme bozukluğu, hem fizikî hemde ruhsal olarak insanı tahrip eder, hasebiyle bu cins rahatsızlığı olan insanların çabucak doktora başvurması gerekir. Erken teşhis ve tedbir almak kişinin daha çabuk düzgünleşmesini değerli ölçüde tesirler. Erken vakitlerde teşhis edilmeyen ve geç kalınan durumlarda yeme bozukluğu kronik bir hale gelebilir ve hastanın ömrünü tehdit edebilir.
En tesirli tedavi metodu bir tabip ve yeme uzmanı ile birlikte psikoterapi yada ruhsal danışmanlık almaktır. Tedavi bireye özel olarak belirlenmelidir, zira tedavi hastalığın şiddetine ve hastanın özel sıkıntılarına, gereksinimlerine hitap etmelidir.
Ruhsal terapi hastanın hem yeme bozukluğuna hemde hastalığın altında yatan ferdî ve kültürel ruhsal etkenlere eğilmelidir. Hastanın hem kendisiyle hemde yiyeceklerle barış içinde ve sağlıklı bir formda nasıl yaşayacağını öğrenmesi gerekir.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0