Anksiyete bozukluğu, günlük ömürde gerilim algısına karşı çok hassaslık, gerilimi tolere etmede zahmet, tehlike şiddetini olduğundan fazla hissetme, ani ya da çok tepki verme ve bunun sonucunda gerilimle baş edebilmek için sıklıkla fonksiyonel olmayan savunma sistemlerine başvurup süreksiz bir rahatlama arayışına girilmesi sürecinin kronikleşmiş halidir. Anksiyete bozukluğu yaşayan kişi, hayatının pek çok alanında problemlerle baş etmede zorluk yaşar. Kaçınma davranışları ve olumsuz reaksiyonları nedeniyle toplumsal hayat, akademik hayat, aile içi ilgiler, iş hayatı üzere alanlarda kayıplara uğraması kaçınılmazdır.
Panik bozukluk şikayeti olan biri panik atak geçirebileceğini düşündüğü yerlerden kendisini korumak için uzak durma eğilimi gösterirken, bu yerlere yalnız başına gitmeyip daima bir diğerinin dayanağını talep ederek derdini yatıştırmaya çalışabilir.
Toplumsal fobi rahatsızlığı olan biri öbürleri tarafından inceleneceğini düşündüğü ortamlarda ağır telaş yaşarken, utanmak ve rezil olmamak ismine diyalog kurmada, yakın ilgilerde, toplumsal ortamlarda, sunum yapmak üzere odak noktası olmasını gerektiren faaliyetlerde kaçınma davranışı göstererek süreksiz olarak rahatlasa da ömrünü büyük ölçüde kısıtlar, kendini çok yüksek standartlarla değerlendirdiği için kendinden şad olmaz, mükemmeliyetçi davranır ve kendisini beğenmeyerek haksızlık eder.
Yaygın anksiyete bozukluğu tanısı almış biri ise belgisiz durumlarla baş etmede çok zorlanır, aklına gelen bir dürtü, bir olay, bir fikir, gözünün önünde canlanan bir fotoğraf ile birlikte tetiklenerek saniyeler içerisinde felaket senaryoları üreterek bunun ağır gerilimini yaşayabilir; dahası hayatının pek çok alanında önemli badire yaşar.
Obsesif kompulsif bozukluk tanısı almış olan biri ise bir şeyleri biriktirmesi gerektiği hakkında, paklık ya da kirin bulaşmasına yönelik, simetri ve nizam ile ilgili, cinsel ya da dini mevzulara ait bellli mevzulara çok hassasiyet gösterebilir, bu bahislerde aşikâr durumlar karşısında yaptığı yorumlar, muhakkak bahislere yüklediği manalar sebebiye maruz kaldığı anda kendisini rahatlatmak için belirlediği davranışları yapmak zorunda hisseder. Şayet kendisini rahatlatamaz ve belirlediği sayı ya da sırada rahatlatıcı davranışları uygulayamaz ise buna katastrofik bir yorum yapar ve büyük tehlike olarak algıladığından gerilimle baş edebilmek için kesinlikle rahatlama davranışlarına başvurup anksiyetesini süreksiz olarak rahatlatmak ister.
Örnek verdiğimiz tüm durumlar aslında kişinin yaptığı yorumla birlikte kendine has bir mana kazanmaktadır. Ortak nokta kişinin tehlike olarak algıladığı durum karşısında kendi gücünü çok küçük tehlikeyi ise çok büyük görmesidir. Bu sebeple anksiyetesini yükselten durum ile gayret etmenin en kolay yolu olarak belirlediği kaçınma stratejileriyle ömrünü sürdürür. Değerli olan kişinin nasıl da her seferinde kendi geliştirdiği stratejilere başvurarak süreksiz bir rahatlama sağladığı, anksiyetesini kısa müddetli azalttığını görmesi, ancak korkuyu arttıran durumla tekrar karşılaşıldığında korkusunun bu her seferinde çok daha fazla yükselmesine neden olduğunu görebilmesidir. Kaçınma davranışı yaptıkça derdin bir sonraki seferde daha da artması kişinin kısır döngüsüdür. Kişinin kendisiyle ilgili farkındalık kazanması, bu kısır döngünün içinde yaşamaya devam ettiği sürece ıstıraplarından kurtulmasının daha da zorlaştığı, değerli olanın bu kısır döngüden gerçek yollarla çıkacak stratejiler geliştirmek olduğu, kişinin ömrünün iplerini tekrardan eline alabilmesi için gereklidir.
Psikoterapi süreci ise acıyla ve tasayla kusurlu yollardan baş ettiğimiz bu kısır döngüyü tanımamızı, bunun tesirlerini anlamamızı, alternatif ve fonksiyonel yollar geliştirerek acıyla baş etmede yeni perspektifler kazanmamızı, uyguladıkça yeni bir sistem ve farkındalık geliştirebilmemizi sağlamaktadır.
İçinden hiç çıkamayacağımızı düşündüğümüz, kimsenin bizi anlamadığını hissettiğimiz, hiç bir şeyin düzelmeyeceğine inandığımız durumlar ile ilgili her vakit bir umut vardır. Kâfi ki alternatif stratejilere ulaşamadığınızda en azından işin profesyönelinden yardım almayı denemek için kendinize bir baht verin.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0