Sünnetin tarihi MÖ 6000'li yıllara kadar uzanır. Tarih boyunca mısırlılar, museviler, babilliler in sünnetli oldukları görülmüştür. Eski mısır piramitlerinde bulanan kimi mumyaların sünnetli oldukları görülmüştür. Bugün sünnet hem dini inanış hem de artık batı ülkelerinde de olduğu üzere tıbbî faydasından ötürü yapılmaktadır .
Sünnetin Yararları
·Sünnet derisi iltihabî hastalıkları, sünnet derisi darlığı, parafimozis taş teşekkülü sünnetten sonra görülmez.
·Sünnet derisi altında idrar toplanması ve sonuçta iltihaba dönüşüp böbreklere ziyan vermesi durumu sünnetten sonra görülmez.
·Sünnetsiz olanlarda penis kanserleri görülebilir. Sünnetten sonra görülmez.
·Sünnetsiz erkeklerin eşlerinde rahim ağzı kanserlerine daha sık rastlanır.
·Sünnetsizlerde cinsel yolla bulaşan hastalıklar daha sık görülür.
Sünnet kaç yaşında yapmalı?
Klasik görüş sünnetin erken yaşlarda yapılmasıdır. Museviler erkek çocuğun doğumundan itibaren 20 gün içerisinde dini merasim ile yapmaktadırlar. Sünnetin 20 gün içerisinde yapılmasının yararları şunlardır:
·Pipide damarlanma çok olmadığı için sünnet sırasında kanama pek olmaz.
·Çocuklarda yara uygunlaşması çabuk olduğu için sünnet yarası çabuk güzelleşir.
·Sünnet derisi darlıklarında acil sünnet gerektirecek durum önlenmiş olur
·Yeni doğanda kişilik gelişmediği için sünnet sonrası ruhsal olumsuz tesir önlenmiş olur
Çocuğun 16 yaş ortası bilhassa 45 yaş ortası psikososyal gelişme devreleridir. Bu yaşlarda çocukta pipisini kaybetme korkusu vardır. Anneye de bağlılık son derece kuvvetlidir. Bu yaşta yapılacak bir sünnet ruhsal olumsuz tesirlere neden olur. Bu nedenle çocukların bu yaşlarda da sünnet edilmemeleri önerilmektedir. Çünkü bu yaşlarda sünnet olan çocuklar sosyolojik açıdan töre ve merasimlerden başka kaldığı için ileriki yaşlarda bir eziklik içerisine girebilir. 7 yaşından sonra bu psikoz-sosyal devre bir sakinliğe girer ve ergenlik çağına kadar devam eder. Bu yaşlarda yapılacak sünnet, çocuğun psikoz-sosyal açıdan gelişmesini sağlayacaktır. Toplumun bir üyesi olduğunu fark edecek. Neden sünnet olduğunu anlayacaktır. Bu nedenlerle sünnetin ya birinci 20 günde yahut 7 yaşından sonra yapılması en uygundur.
Sünneti kim yapmalı?
Sağlıklı bir sünneti uzman tabibin yapması gerekmektedir. Böylelikle birçok sünnet yanlışının önüne geçmiş olunur. Sünnetin bir uzman hekimin yapmasındaki yararlar şunlardır:
Çocukta kan durmaması üzere bir hastalık varsa (hemofili) bu hastalıktaki yan tesirler verilecek ilaçlar ile önlenir.
Uzman tabip tarafından yapılmışsa yanlışlı sünnet mümkünlüğü azalır. Cerrahi aletler çok düzgün arınık edildiği için çocuğun hepatit b, hepatit c kapma mümkünlüğü azalır.
Sünnet derisinin gereği kadar alındığı için penisin ileri yaşlarda büyümesi ve gelişimi olağan olur.
Sünnet ağrı giderici ilaçlar altında yapıldığı için çocuk ağrı duymaz.
Sünnet yarası dikildiği için yara güzelleşmesi daha çabuk olur.
Köy sünnetçilerinin yapacağı sünnette çocuk ağrı duyacağı için çok huzursuz ve hırçın olur ve zapt edilmesi daha zordur. Bu nedenle çocuğun psikolojisi bozulur.
Sünnet nasıl yapılmalı?
Yıllar boyunca sünnet çeşitli biçimlerde yapılmıştır. Museviler ortası yarık madeni bir levha (Barzel) kullanırken Osmanlı döneminde her tabibin kendi ismi ile anılan kıskaçları kullanmayı tercih etmişlerdir.
Sünnet yanılgıları
Sünneti ehli olmayanlar yapınca sünnet yanılgılarının ortaya çıkması kaçınılmazdır. İvedi ile yapılan hijyene dikkat edilmeyen sünnetlerde yan tesirler ve yanlışlar çoktur. Yanılgılı sünnetler peniste kalıcı hasarlara ve cinsel işlev bozukluklarına neden olurlar.
·Uygun olmayan sterilizasyon kurallarında hepatit ( sarılık ) ve birçok mikrobik hastalık bulaşabilir. Bu hastalıklar mevtle dahi sonuçlanabilecek önemli hastalıklardır. Ülkemizde hepatit b sıklığı yaklaşık % 10 dur. Çok düzgün arınık edilmemiş cerrahi aletlerle yapılacak sünnette çocuğun hepatit b, hepatit c ile hastalık kapma mümkünlüğü % 10 dur. Bu nedenle cerrahi aletlerin çok uygun arınık edildiği, sağlam bir bireye sünnet yaptırılması gerekir.
·Sünnetlilerde penis başı hassasiyeti olmayanlara nazaran daha azdır.
·Sünnet derisinin gereğinden çok alınması penisin ileri yaşlarda büyümesi ve olağan gelişimine olumsuz tesir edebilir.
·Glans penis ile shaft penis ortasında oluşabilen cilt köprüleri: ereksiyon esnasında ağrıya ve form bozukluğuna yol açar. Cerrahi olarak tedavi edilmelidir.
·Kist: düzgün dikiş atılmamasına bağlı oluşurlar. Enfekte olabilirler ve cerrahi olarak düzeltilmelidirler.
·Fistul: idrar kanalı ile cilt ortasında oluşan bir kanaldır. Cerrahi olarak düzeltilebilir.
·Meatit: % 30 sıklıkla görülür. Bezin az değiştirilmesine bağlı, amonyak irritasyonu sonucu oluşur. Meatus ülseri ve darlığına yol açabilir.
·Tam yahut tama yakın penis kaybı
·His kusurları
·Sünnet derisinin az kesilmesi: çok sık görülür. Mahsuru yoktur. Gerekirse 2 cif bir süreç ile fazlalık kesilir.
·Penis başının kesilmesi: dikkatsizlik sonrası oluşur. Tamiri çok güçtür. Tam kesiklerde protezden diğer deva yoktur.
·Penis başı altındaki derinin fazla kesilmesi ile buradaki dış idrar yolunun da birlikte kesilmesi. Çocuk idrarını penis başı alt yüzünden yapmaya başlar.
·Kanama: sık görülür. Tedavide sünnet yarası açılır kanayan damarlar tutulur.
·Penis kangreni: sık olmamakla bir arada penisin sıkı bağlanması sonucu oluşur.
·İdrar dış deliği penisin alt kısmında olduğu durumlarda (hypospadias = yarım sünnetli doğma) sünnet yapmamalıdır. Zira bu çocuklara bir ameliyat gerekmektedir. Bu ameliyat ile idrar dış deliği penisin uç kısmına alınır. İşte ameliyat esnasında sünnet derisi kullanılacağı için bu çocuklar sünnet edilmezler. Bunu bilmeyen sünnetçi ezkaza sünnet ederse çocuğun ameliyat muvaffakiyet talihini kaybettirir.
·Temizliğe ve hijyene dikkat edilmezse iltihaplanma meydana geliri. Cerahat toplar bu da çocukta ateşin yükselmesine sebebe olur. Titreme, bulantı ve kusmalar meydana gelir.
·Penis başı çok duyarlığı: sünnetten sonra 3 ay kadar sünnet başında çok hassaslık oluşabilirse de bu vakit içerisinde kaybolur.
·Sünnet sonrası sıkı bandaja bağlı olarak idrar yapamama durumu olabilir.
Kimlere sünnet yapılmaz?
·Premature ınfantlar
·Kanama diatezleri
·Penis anomalileri. Sünnet derisi tamirde kullanılmaktadır.
·Hypospadias
·Epispadias
·Megalourethra
·Chordee
·Webbed penis
Bugün dünyada tartışmasız en çok yapılan cerrahi operasyondur ve dünya üzerindeki erkeklerin yaklaşık %20'si sünnetlidir. Toplumumuzda ise bu oran % 100'dür. Sünnetin tarihine de bakıldığında 15.000 yıl öncesine kadar sünnet yapıldığına dair bilgiler vardır. Sünnetin farklı kültürlerce ve birbirinden bağımsız olarak uygulandığı da bilinmektedir. Kristof Kolomb yenidünyayı keşfettiğinde birçok yerlinin sünnetli olduğunu görmüştür. M.Ö. 2300 yıllarına ilişkin mısır mumyalarının sünnetli olduğu ve duvar fotoğraflarında sünnetin bir gelenek olarak uygulandığını gösteren bulgular da vardır. Tarihte ve günümüzde de en çok yapılan bu cerrahi sürecin gerekliliği, kim tarafından ne vakit ve nasıl yapılması gerektiği konusundaki tartışma tahminen de tıp lit
eratürünün en ilgi alımlı tartışmalarından biridir. Bu tartışmayı yönlendiren çok sayıda faktör bulunmaktadır. Dini inanış ve gelenekler, insan hakları, mali hususlar ve sünnetle ilgili bilimsel dataların hepsi bu tartışmanın boyutlarını oluşturur. Herhalde diğer hiçbir cerrahi süreçle ilgili tartışma bilimsel mevzular dışındaki mevzulardan bu kadar etkilenmiştir. Bu kadar yaygın bir dinî hareketin altında sağlıklı bir emel olması gerektiğini düşünen beşerler son yüzyılın başından itibaren etnik nedenleri bir yana bırakarak çeşitli sıhhat meselelerinin tahlilinde de sünnetin yeri olabileceği inancıyla çok sayıda araştırma ve yayın yapmışlardır. Geçmiş yıllarda çok sayıda hastalığın (kısırlık, epilepsi, astım, enüresis, herni, alkolizm, çok mastürbasyon gibi) sünnetle çözümlenebileceği ileri sürülmüştür. Her ne kadar daha sonraki çalışmalar daha rasyonel planlanmış olsa bile değerli bir kısmında objektivite eksikliği dikkat caziptir. Bununla birlikte kıymetli çalışmalarla sünnetin getirdiği sıhhatle ilgili birtakım önemli faydalar da tanımlanmıştır. Sünnet için dinî münasebetlerin kıymetsiz olduğu (Yahudiler dışında) amerikan toplumunda sünnet 1960'lı yıllarda sağlıklı bir süreç olarak tanıtılıp önerilirken, vakit içinde hem toplumda kıymetini yitirmiş hem de bilimsel kuruluşlarca daha az önerilir olmuştur. Bununla birlikte, bir çocuğu sünnet etmeyi, onun isteği olmadan bir beden kesimini almak olduğunu düşünerek, bunun insan haklarına karşıt olduğunu tez eden toplum kuruluşları da türemiştir. Sünnet için bir öteki münasebet bu sürecin estetik bir süreç olarak görülmesidir. Sünnet ile alansın ortaya çıkması sonucu penisin daha estetik bir görünüm alıp almadığına yönelik bir tartışma da aslında kültürlere, şahıslara ve beğenilere nazaran değişeceği için manalı değildir. Penisli sünnetin estetik olarak daha tercih edilir olması o toplumdaki geleneklere ve bedel yargılarına nazaran değişiklik gösterebilir sünnet ile cinsel hazzın artabileceği fikrine dayanak olabilecek rastgele bir bilimsel data yoktur. Üçüncü nokta ise sünnetin getirdiği faydalardır. Bunların bir kısmı, çocuk erişkin yaşa geldiğinde kıymetli hale gelir. Bunlar birçok çalışmayla gösterilmiş datalara dayanmaktadır. Sünnetlilerde prepisyumun ortadan kalkması ile cinsel yolla geçen hastalıkların bulaşma riski bariz olarak azalmaktadır sünnetin sağladığı anatomik yapının lokal hijyeni kolaylaştırması bunu mümkün hale getirmektedir. Bununla birlikte cinsel yolla bulaşan virüslerle ilgisi nedeniyle sünnetli erkeklerin eşlerinde de servis kanseri gelişme oranlarının besbelli olarak düşük olduğu gösterilmiştir. Penis kanseri gelişme riski de azalmakta çabucak sıfıra inmektedir. Toplumumuzda ve başka ülkelerin epidemiyolojik çalışmalarında 400.000 erkek bebekte idrar yolu enfeksiyonu %7 iken sünnet olan bebeklerde ise bu oran % 0.7olarak bulunmuştur. Yani yeni doğan periyotta sünnet yapılması idrar yolu enfeksiyon gelişme riskini 10 kat azaltmaktadır. Sünnet çocukluk yaşta gelişebilecek prepisyuma ilişkin fimozis(sünnet derisinin ucunda darlık), parafimozis (penis başının sünnet derisi ile boğulması) ve balanitis (sünnet derisi iltihaplanması) üzere olaylarında oluşumunu büsbütün ortadan kaldırmaktadır. Yeni doğan sünnetinin gerekliliği uzun vakitten beri tartışılmaktadır 36 yaş ortasında çocuğun ve sünnetin yaratacağı sekonder ruhsal problemlerin yaratılmaması ve nazal devirde karşılaşılabilinecek sıkıntıların ortadan kaldırılması nedeniyle daha faydalı olabileceği ileri sürülmektedir. Hala amerikana %60 oranında yeni doğan sünneti yapılmaktadır. Ne kadar kolay görünürse görünsün hiçbir cerrahi süreç kolay değildir ve vakit çok komplike hale gelebilir. Küçümsenmeden ve temel cerrahi prensipten ödün vermeden yapılmalıdır. Hasebiyle en ülkü olanı sünnetin tecrübeli cerrahlar tarafından yapılmasıdır. Lakin bu uygulamayı pratiğe taşımak mümkün değildir. Bu durumda bu bahiste eğitim almış, cerrahi unsurlar konusunda tecrübeli, yardımcı sıhhat işçisi tarafından da sünnet yapılır hale gelmiştir. Bu bireylerin bu bahiste eğitim ve tecrübeleri olduğu sürece sorun yoktur lakin bu bireylerin muhakkak eğitimleri onaylanmalı ve denetlenmelidir. Ülkemiz için değerli problemlerden biri de toplu sünnetlerdir. Toplu sünnet uygulamalarında cerrahi prensiplerden ve asepsiden ödün verilmekte, kıymetli komplikasyonlara neden olunabilmektedir.
ANNE BABALARIN BİLMESİ GEREKENLER: CIRP sitesinden alınan, soru-cevap biçimindeki bilgiler (CIRP: http://www.cirp.org)
SÜNNET HAKKINDA BİR GÖRÜŞ : Amerikan “Anne” mecmuasında çıkan, ve hususun geniş formda tartışıldığı bir makale (Mothers Against Circumcision: http://www.mothersagainstcirc.org)
BİR PARÇACIK DENİLEN 104 SANTİMETREKARE: Sünnetle alınan üstderi neleri içerir? (NOHARMM: http://www.noharmm.org)
SÜNNETLE NE KAYBEDİLİR(CIRP)
İSTATİSTİKLER, KOMPLİKASYON ORANLARI: Sünnet ve yol açtığı yaralanma-ölümlerle ilgili kestirimi sayılar (NOHARMM)
BAYAN SÜNNETİ NASIL DEĞERSİZMİŞ ÜZERE GÖSTERİLİR: Bayan sünneti için söylenenlerle, erkek sünneti için söylenenler, şaşılacak derecede birbirine benzeridir. (NOHARMM)
İSLAM VE SÜNNET: “Sünnet”, Kuran ve Hadislerde yer almadığına nazaran, kaynağı nedir?
SÜNNETİN DÜNYA ÇAPINDAKİ DAĞILIMI: (NOHARMM)
AHLAKİ İSTİKAMETİ : sünnet, artan bir oranda tıp uzmanları tarafından yapılmaktadır. Bu sayfada, uygulamanın tıp uzmanları ve anababalar açısından ahlaki istikameti tartışılıyor. (CIRP)
SÜNNET VE KELAMDA TIBBİ FAYDALARI : (CIRP)
SÜNNET VE CİNSEL YOLLA BULAŞAN HASTALIKLAR
SÜNNET VE BALANİTİS
SÜNNET VE RAHİM – PENİS KANSERLERİ
SÜNNET VE İDRAR YOLLARI ENFEKSİYONU
Çocuk haklarI için Hemşİreler AçIklamasI
sÜNNETE kARŞI hekimler birliği açIKLAMASI : ABD'de, sünnete karşı çıkan hekimlerin açıklamaları
ABD'de Sünnetin Tarihi: Sünnet için günümüzde tıbbi münasebetler sunulmaktadır. Bu yazıya nazaran, daha 30 yıl öncesine kadar bile, ABD'de sünnetin münasebeti mastürbasyonu önlemektir. Sebepler değişmemiş, lakin vakte uydurulmuştur. ( Stop Infant Circumcision: http://www.sicsociety.org)
FATHERMAG MECMUASININ HUSUS HAKKINDAKİ MAKALESİ
BAYAN VE ERKEK SÜNNETİ ORTASINDAKİ AYRIM EFSANESİ Sami Aldeeb bayan sünnetinin yasaklanıp erkek sünneti hakkında hiçbirşey yapılmamasının gerisindeki nedenleri anlatıyor
BAYAN VE ERKEK SÜNNETİ ORTASINDA BİR KARŞILAŞTIRMA (http://www.boystoo.com)
SÜNNET KONUSUNDA YAPILAN FEMİNİST BİR ÇALIŞMA: Mısırlı tabip Seham Abd El Selam, bayan sünnetinin yasaklandığı ülkesinde erkek sünnetine nasıl bakıldığını anlatıyor (NOHARMM)
Dinimizde sünnet
Yahudilikte sünnet
Hıristiyanlıkta sünnet sünnet
Bayan sünneti
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0