imtihan telaşı: Bireyin imtihana yüklediği manalar, imtihanla ilgili zihinde oluşturulan imaj, imtihan sonrası duruma ait atıflar ve imtihan sonrası elde edilecek kazanımlara verilen ehemmiyet sonucunda öncesinde öğrenilen bilginin imtihan sırasında tesirli bir biçimde kullanılmaması ve muvaffakiyetin düşmesine yol açan ağır telaş durumudur. Bu durum kişinin imtihana hazırlanmaya başladığı periyotta de başlayacağı üzere, imtihana yakın devirlerde de ortaya çıkabilmektedir.
Huzursuzluk, kaygı, tedirginlik, zahmet, başarısızlık korkusu, çalışmaya isteksizlik, mide bulantısı, taşikardi, titreme, ağız kuruluğu, iç kasveti, terleme, uyku nizamında bozukluklar, karın ağrıları vs. bedensel yakınmalar, dikkat ve konsantrasyonda bozulma, kendine inançta azalma, yetersiz ve bedelsiz görme sık görülen belirtilerdir. Öğrenilenleri aktaramama, okuduğunu anlamama, niyetleri organize etmede zorluk, dikkatte azalma, imtihanın içeriğine değil kendisine odaklanma, zihinsel marifetlerde zayıflama , güç azlığı, fizikî rahatsızlıklar imtihan korkusunun esas etkileridir. İmtihan tasası gerçek dışı beklenti ve yorumlar içerdiğinden aldatıcıdır. Öğrenciyi farkında olmadan kendi davranışını denetleyemez hale getirir… ,
Bu durum birçok vakit yalnızca öğrenciyi etkilemekle kalmamakta tıpkı vakitte aileyi de etkilemektedir.
Öğrenci ve aileyle yapılan görüşmlerle imtihana bbakış açıları tekrar ele alınarak daha vverimli bir imtihana hazırlık ve imtihan süreci yaşanması hedeflenir.
gerilimle baş etme: gerilim devirleri hayatın her evresinde olan daha çok yaşadığımız olaylara olmazda olayları yorumlama formumuza bağlı olarak hayatımızı etkileyen süreçlerdir. Birçok vakit ilerlemek ve hayat dair birşeyler yapmak ve problemleri aşmak için motive edici özelliği olmakla birlikte çok olduğu vakit kişinin baş etme hünerlerini engelleyen bir durum da olmaktadır. Bu üzere çok durmlarda alınacak profosyonel yardımlarla kişinin gerilimli periyotları daha rahat atlatması ve oluşacak aksiliklerin önüne geçilmesi sağlanır.
evlilik ve boşanma: evlilik şahısların hayatlarında yaşadıkları kıymetli süreçlerden birisidir. Zira roller , hayata dair beklentirlerin ben olmaktan çıkıp biz olduğu bir sürece girilmektedir. Şahıslar bu sürece ahenk sağlayamadıklarında da meselelerle karşılaşabilmekte ve hatta bu sıkıntıları giderebilmek ismine evliliklerine son verebilmektedirler. Her iki süreçte bazen kişler için yıpratıcı olmaktadır. Bu periyotlarda alınacak karaların sağlıklı verilmesi için alınacak danışmaklık bireylerin bu süreci daha sağlıklık bir halde atlatmasına yardımcı olmaktadır.
ergen problemleri: hem çocuklarımızı hem de ailelerini yakından ilgilendiren bir devir. Ergenlik kişinin çocukluktan , anne babaya bağımlı olduğu devirlerden yetişkin olmaya , farklı bir birey olmaya geçiş süreci olup kişinin ikinci doğumu olarak ta görülebilir. Yetişkinlikte yaşanacak süreçlerin temelinin oluştuğu devirdir. Kimi vakit sancılı geçen bu süreçte hem ergene hem de aileye verilecek danışmanlık onların bu süreçleri daha şuurlu, farkında olarak ve sağlıklı geçirmelerine yardımcı olmaktadır.
Terapiler: Terapilerle bireylerin günlük hayatta karşılaştıkları problemler , bu problemlere karşı geliştirdikleri tahlil teknikleri ve sonuçları ele alınarak, kişinin ruhsal durmuna tesir eden olumsuzlkar düzenlenmeye çalışıkır. Gerekl aile , gerek alaka gerekse yaşama karşı kişisel olarak hissedilen zorluklar anlamlandırılır ve bbu durumlar karşısında kişinin farkındalığı arttırlır. Olayları algılamma yorumlama ve reaksiyonlarının nneden ve sonuçalrının farkına varması sağlanır.
kişisel psikoterapi : kişinin kendisini daha yeterli tanımasına , problemlere karşı dahah tesirli çözümmler geliştirmesine , kıymetli karakalar alaıbilme marifeti artırılarak zorlukların üsteisnden gelmesi sağlanır
cinsel terapi: çiftlerle yapılan görüşme ile sağlıklı bir cinsel yaşantı ve cinselliğe bakış tekrar yapılandırılırken, davranışçı ödevlerle sorun olan alanlar düzeltilmeye çalışılır.
evlilik ve çift terapileri: ilişkler tek taraflı olmayıp her vakit sorun yaşanma ihtimalleri yüksel olan ömür denneyimlerimizdir . bura da önemliolan sıkıntıların olup olmammamsı değil sıkıntılar kaşısında şahısların göstredikleri reaksiyonlar ve rollerinin alakayı yaşayanlar tarafındann fark edilmesidir.
aile terapisi: aileyi oluşturan bireylerinetkileşimlerinde yaşadıkları sıkıntıların çözümlendiği terapi süreçleridir. Birebir vakitte ruhsal bir rahatsızlık tespit edilen bireye aile içi dengelerin düzenlenmesi yolu ile de yardımcı olunduğu bir süreçtir.
Hastalıklar:
Cinsel fonksiyon bozuklukları:
Vajinismus: Halk ortasında birinci gece korkusu olarak ta bilinen vajinismus, bayanların cinsel birleşme sırasında çok endişe yaşaması sonucu vajinanın grişindeki kaslarda kasılma olması ve bu kasılmaya bağlı ilgiye girememe yada çok ağrılı ilgi olması durumudur. Kaygının altında yatan vajinanın penis için küçük olduğu ve bağlantıya gireceği vakit canının çok yanacağı, vajinada yırtılma olacağı üzere baş edemeyeceği bir durumla karşı karşıya kalma niyetidir. Bu dert okadar şiddetli olur ki birçok vakit partneri itme yahut çok kasılma olur. Kasılma vajina girişinde olabileceği üzere tüm bedeni kapsayacak biçimde de olabilir. Bağlantıya girememe bir mühlet sonra eşte sertleşme meseleleri ve isteksizliğe neden olabilir. Bunun bir rahatsızlık olduğunu bilmeyen çiftler karşılkılı yetersizlik duygusu ile sık sık çatışmalar yaşayabilirler. Ailelerin çocuk beklentisi, çiftlerin düzgün eş olma beklentileri çiftler üzerinde baskı oluşturdukça korku düzeyi daha da artabilmektedir. Yanlışsız uzman ve duğru davranışçı terapi ile %100 tedavi talihi olan bir durum olmakla birlikte yanlış yaklaşımlar evliliğin sonlanması ile sonuçlabilmektedir.
Ereksiyon sorunu: alakaya girmeye yetecek seviyede sertleşmenin sağlanamaması erektil disfonksiyon olarak tanımlanmaktadır. Ereksiyon erkeğin kâfi uyarılması sonucu oluşan fizyolojik bir süreçtir. Bu süreci bozan birçok faktör sertleşmeyi maniler. Yorgunluk, isteksizlik, çok heyecan , üzere durumlarda olağan olarak etkilenen sertleşme, kişinin başarısız olacağım fikri eklendiğinde derde sebeb olur ve kişi uyarılamadığı için sertleşemez. Bu durumda ilaç kullanmadan yalnızca terapi ile çözümlenen bir durumdur. Kişinin dikkatinin kygıdan uzaklaştırılıp onu uyaranlara yönlendirilmesi hedeflenir.
Erken boşalma: erkeğin ilgi çabucak başında isteği dışında boşalmasına mahzur olamamsı, cinsel birleşme olmadan evvel yahut olduktan çok kısa bir müddette boşalması durumunu tanımlamaktadır. Boşalma mühleti öğrenilen bir süreçtir. Kişi kendisini boşalma eşiğine getirecek uyaranlara sık ve süratli bir formda kendisini maruz bırakarak öğrendiği boşalma süreci ilşkiyede yansıdığında bu sıkıntıyla karşı karşıya kalınmaktadır. Tedavide günümüzde antidepresanların yan tesirlerinden faydalanılmaya çalışılsa da bu birçok vakit yetersiz olmakta, kâfi olsada ilaç alınmadığında tesir göstermemektedir. Boşalma eşiğine getiren uyaranların tespiti bunlara maruz kalma yoğunluğunu azaltmaya yardımcı davranışçı ödevlerle boşalma denetiminin sağlanması tedavinin gayesidir. Bunun için uzman bir cinsel terapisten yardım alınmalıdır.
Duygudurum bozuk
lukları:
Depresyon: ne yazık ki günümüzde sıkça ogünkü ruh halimzin kötülüğünü anlatmak için kullandığımız bir söz olan depresyon (depresif ruh Hali) hastalık boyutun da insanın kendisini mutsuz, üzgün hissettiği, geleceğe dair ümitsizlik niyetlerinin arttığı, kendiyle ilgili değersizlik fikirlerinin oluştuğu bir süreçtir. Tabiki her ıstırap ve mutsuzluk depresyon olarak tanımlanmamaktadır. Süreksiz hüzün halleri de devir dönem yaşanabilmekte olup depresyon dediğimiz rahatsızlıktan bahsedebilmemeiz için bu hislerin bireyde uzun vadeli yaşanıyor olması ve kişinin günlük hayatını etkileyecek , öbür beşerlerle olan alakasını, çalışma hayatını, öz bakımını etkileyebilecek seviyede olması durummuna depresyon hastalığı diyoruz. Depresif bozuk yanlışsız teşhis ve gerçek ilaç ve terapilerle tedavisi ola bir rahatsızlıktır. Tedavi edilmediği taktirdi, önemli kayıplara hatta intiharla sonuçlanan ölümlere neden olabilmektedir. Ve şu anda dünyada en sık rastlanılan hastalıklarda birsidir,
bipolar bozukluk: içinde depresyon , mani ve olağan devir olmak üzere üç devri de içerebilen, ve bu devirleri döngüler halinde yaşayan bir hastalıktır. Bazen çok çökkün dingin isteksiz olunan depresyon periyotları yaşarken bazen de bunun tam aksisi çok hareketlilik ve enrji halini içeren manik periyotlar yaşanabilmekte bazen de her ikisinin olmadığı olağan olarak tanımlanan süreçler yaşabilinmektedir. Genektik yatkınlığın çok olduğu bir hastalık olup, manik devirler ve depresif devirler hastane de yatmayı gerektirecek kadar önemli olabilmektedir. Kesinlikle ilaç tedavisi gerekmekte olup aile takviyesi de çok kıymetlidir. Hasta hastalığı hakkunda bilinçlilik kazanırsa hastalık devirleri evvelden tespit edilip daha hafif atlatması sağlanabilir.
Anksiyete bozuklukları:
panik bozukluk: Kişinin kendisine makus bir şey olacağı ve bu durumla baş edemeyeceği tasası yaşadığı tekrarlayan ataklarla seyreden bir rahatsızlık. Günümüzde çok sık karşılaştığımız ve sıklığı giderek artan bir rahatsızlık. Atakların sıklığı ve müddetleri bireyden şahsa değişmekte olup, çoklukla kalp krizi geçirme, düşüp bayılma, delirme çıldırma, beyin kanaması geçirme üzere düşünsel tasalarla birlikte çarpıntı, nefes darlığı ateş basma , mide bulantısı, uyuşma karıncalanma, baş dönmesi üzere vücut belirtileri yaşanmaktadır. Bu ataklar çok korkutucu seviyede olup genelde bireyler hastane acillerine başvurmakta, yalnız başlarına kalamamakta ya da belirtileri denetim edemeyecekleri çok kalabalı ortamlara girememektedirler. Ömür kalitesi bozan bu belirtiler tedavi edilmediğinde bireyde ümitsizlik ve karamsarlık üzere depresyon belirtilerine de neden olabilmektedirler. Panik bozukluk hiçbir vakit kişinin delirmesine, kalp krizine ya da beyin kanamasına sebep olmamaktadır. Ve hakikat teşhis ve tedavi ve terapi süreçleri ile tahlili olan bir hastalıktır.
toplumsal fobi: kişinin öbür beşerlerle etkileşiminde, iletişimdeaşırı korku duyması ve bu telaş ile kendisini geri çekerek irtibatını azaltması ile kendisini gösteren bir rahatsızlıktır. Kendisine inanç azlığı ve öbür insanların kendisi ile ilgili olumsuz yorumlarda bulunacağı kanısı kişin bağlantıda yahut performans göstermesi gereken durumlarda çok dert duyarak geri çekilmesine neden olmaktadır. Bu durumlarla karşı karşıya kaldığında çarpıntı, ateş basması, terleme, ağız kuruması titreme üzere tasa belirtileri yaşanması, bir daha bu durumla karşı karşıya kalındığında kaçma davranışının temelini oluşturmaktadır. Kişi telaş yaşayacağı durumlardan kaçındıkça sorun yaşamaz lakin sosyelleşme ve kendisini söz etmeme yakın etrafına çok bağımlılığı ve onlara karşı öfke patlamalrı yaşamasına neden olabilir. Tedavisinde hedef ilaçlarla tasaları kısmen azaltılarak kaçındığı davranışları yapaması sağlamakla birlikte asıl kıymetli olan terapi süreci ile fikir yapıları üzerinde çalışılması ve kaçındığı davranışların üzerine giderek yeni olumlu niyet kalpıları oluşması sağlanmasıdır.
yaygın anksiyete bozukluğu: dert belirtilerinin gün içinde çabucak hemen birçok olaya karşı yaşandığı, kişinin günlük işler ve aktivitelerle ilgili daima olumsuz sonuçlar düşünmesi ve bundan dolayıda dert yaşaması halidir. Bir yola çıkılması, alışveriş, konuk ağırlanması, yoldan gelecek bir yakının beklenmesi, doktora gidilmesi ve gibisi birçok olayın sonucunda berbat bir sonuçla karşılaşılacağı kanısını takşip eden çok heyecan daima denetim etme isteği ve ya o işi yapmak istememe üzere durumlar görülebilir. Derdin bu kadara aşır ve yayagın oluşu kişinin bir müddet sonra ömürden keyif almamasına da sebeb olur. Bu durmun tedavisinde de öteki telaş bozukluklarında olduğu üzere ilaç teddavisinin yanı sıra terapi yaklaşımı kuraldır, aksi taktirde hastalığı tekraralama ihtimali vardır.
travma sonrası gerilim bozukluğu: travma tarifi burada kişinin ruhsal yapısında önemli tehdit algısı oluşturacak bir olay olarak tanımlanmaktadır. Doğal afetler, ömrü tehdir edebilecek kazalar, arbede yahut atak durumları, savaşlar, cinsel yada fizikî hücum, azap cinsel taciz ve istismarlar travma olarak tanımlanmaktadır. Olayın travma olarak tanımlanması için kişinin gerçek bir vefat ya da vefat tehdidi, ağır bir yaralanma,kendisinin ya da diğerinin fizik bütünlüğüne karşı bir tehdit olayını yaşamış,böyle bir olaya şahit olmuş ya da bu türlü bir olayla karşı karşıya gelmiş olması ve bu olay karşısında çok kaygı,çaresizlik ya da dehşete düşme reaksiyonları vermiş olması gerekir. Kişi travmatik olayı elinde olmadan tekrar tekrar anımsar, olayla ilgili kabus yahut külfet verici düşler görür, bazen olayı yine yaşıyor üzere hisseder, olayı hatırlatan durumlarla karşılaştıgında ağır ruhsal ıstırap duyar ve fizikî reaksiyonlar yaşar. Ayrıyeten olayla ilgili fikir,duygu ve konuşmalardan kaçınmak için özel efor sarfetmesi, olayı hatırlatan aktiflik,durum ve bireylerden kaçınması, olayın birtakım kısımlarını hatırlayamaması, hislerinde donukluk, insanlardan uzaklaşma ya da yabancılaşma hissetmesi, daha evvel sevdiği etkinliklere karşı ilgisinde azalma olması ve bir geleceği kalmadığı hissini yaşaması da gözlemlenir. Uykuya dalmada ya da uykuyu sürdürmede zahmet çekmesi, çabuk sonlanma hali ve öfke patlamaları yaşaması, kendini daima tetikte hissetmesi, çok irkilme yansıları vermesi, ağırlaşma ve dikkat zahmetleri yaşaması da çok uyarılmışlık sınucu görülür. Bütün bu belirtilere, suçluluk hisleri, kişilerarası bağlantılarda bozulma, duygulanımda iniş çıkışlar, kendi kendine ziyan veren davranışlar, bedensel yakınmalar, utanç,umutsuzluk,değersizlik hisleri, toplumdan uzaklaşma üzere belirtiler de eşlik edebilir. Tedavisinde terapiler , EMDR ve ilaç tedavileri , uygulanmakla birlikte en tesirli metot terapi ve ilaç tedavisinin birlikte kullanılmasıdır.
obssesif kompulsif bozukluk: halk lisanında takıntı, ves vese olarakta tanımlanana obssesyon kişinin saçma olduğunu bildiği halde aklından atakamadığı düşüncelri tanımlar. Kompülsyon yani zorlantı ise bu niyetlerden kurtulmak için yaptığı tekrarlayıcı davranışları tanımlar. Obsesyonlar yani ves veseler değişik hususlarda olabilmeklle birlikte en sık olarak paklık, nizam, denetim etme formunda görülür. Takınıtlar ve zorlayıcı davranışlar kişini gün içerinde çok fazla vaktini almaktadır ve günlük haytaını götürmekte ve kişler ortası ilişklerinde meseleler oluşmasına neden olmaktadır. Kendisi dışında çevresindk
ilerinde bu takıntılara uyması için etrafıyla sık sık çatışan olaylar da görülmektedir. Sadece takıntıları yüzünden diğerlerine misafirliğe gidemeyen, konuk ağırlayamayan yahut mesken işlerini yetiştiremediği için toplumsal hayatını devam ettiremeyen durumlar gözlemlenebilmektedir. Ruhsal yapıda önemli zorlanmaya nneden olan bu hastalığı tedavisinde ilaçlarla azaltılan tasa ile birlikte kıymetli olan davranışsal terapi teknikleri ile tekrarlayıcı davranışlar azaltılarak kaygını ortadan kaldırılmasıdır.
Psikotik bozukluklar:
Şizofreni: Kişinin gerçeği değerlendirmesinin bozulduğu, olmayan durumları algıladığı ve bunlara inanarak o çerçevede ömrünü şekillendirdiği bir hastalıktır. Kuşku ve kuşkular içinde beyin olaylarla ilgi olduğundan farklı senaryolar kurar ve bu senaryolara nazaran davranır. Takip edilme , kötülük görme , kendisine komplo kurulduğu üzere niyetler oluşabilmektedir. Ayrıyeten sesler duyma, imajlar görme, koku alma, bedensel öteki duyular üzere olmayan duyu algıları da oluşur. Süreğen bir rahatsızlık olup kişinin günlük hayatını sürdürmesine mani olacak seviyede önemli belirtilerle seyreder. Kronik bir hastalık olup tedavisinde ilaçların çok değerli yeri vardır. İlaç tedavisi ile günlük yaşantısını sürdürebilir hale gelebilen hastalar olmaktadır. Akut periyotta EKT tedavisi de önemli belirtilerin süratle toparlamasına yardımcı olabilir. Hastanın ve ailenin doktorla âlâ bağlantı içerinde olması, tabibe duyulan itimat, hastalıkla ilgili bilgilendirme ve tavır teklifleri ile hastanın tedavisi sürdürmesi de değerli bir yaklaşımdır.
kısa psikotik atak: şizofreni hastalığında görülen belirtilere misal belirtilerle seyreden lakin belirtilerin 1 aydan daha kısa sürdüğü ataklardır. Çoğunlukla olumsuz bazen de olumlu çok baskı yaratan süreçlerin gerisinden gözlemlenir. Belirtiler 1 aydan uzun sürmediğinde bu teşhis konulabildiği için teşhis daha çok takiple karar verilir. İlaç tedavisi ile başlanan tedaviye durumu düzelmesi ile birlikte kişinin sters durumlarıyla baş etmesini güçlendirecek görüşmelerle devam edilir.
şizoaffektif bozukluk: şizofreni ve bipolar bozukluk belirtilerinin birlikte gözlemlendiği bir hastalıktır. Fikir ve algı bozukluklarının daima olup ortada depresif ve manik atakların yaşanmaktadır. Günlük hayatı önemli seviyede etkileyen bir rahatsızlık olup ilaç tedavisi gerektiren bir durumdur.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0