Kimilerinin elde ettiği muvaffakiyetleri ve yakaladıkları fırsatları duyduğunuzda “Neden ben degil de o? Benim neyim eksik?” cümleleri karabasan üzere zihninizde dolanmaya başlayabilir. Adap usul gezen bu kanılar daha sonrasında zihninizi kaplayabilir. Artık başarılı olmasının açıklaması kelam konusu bireye kati surette bağlı değildir! Bahtla, imkanlarla, fırsatlarla, dayılarla, amcalarla ilgilidir. İstikrarda giden bir münasebet, muvaffakiyet geldiğinde asimetrik bir hal alabilir. Muhatabınızın sizden bir ya da bir kaç adım önde olduğunu içten içe düşünmeye başlayabilirsiniz. Artık sizden “üstündür”. Bu bakış açısı sebebiyle var olan muvaffakiyetin beğenilen hisler vermesi imkansızlaşır. Eleştirel sesinizin arkası ardı gelmeyen, öbürleri ile kendinizi kıyaslama hali acı vericidir. Hatta kendinize acıma, kendinizi suçlama vardır. Eleştirel sesiniz ve eleştirel sesinizin tesiriyle var olan his ne takdir ne de gıpta etmektir. Kıskançlığın daha ağır olduğu, oburunun muvaffakiyetinin ve muvaffakiyetinin sonuçlarının yok olmasını isteme halidir, hasettir. Haset, iki açıdan sorun teşkil eder.
Renk körlüğü ve empati
Diğerlerinin muvaffakiyetleri acı verici olursa, doğal olarak, “başkalarının muvaffakiyetlerini görmek istemiyorum” diyebilirsiniz. Bu naif bir “kendini acıdan koruma” formdur. Kendinizi “sadece ve yalnızca” bu formda müdafaanız, daha sonrasında, “başkalarının muvaffakiyetlerini artık görmediğiniz/göremediğiniz” görme kaybına sebep olabilir. Renk körü olduğunu bilmeyen biri, oburlarının da dünyayı kendisinin gördüğü üzere gördüğünü zanneder. Öbürleri sizin başarılarınızdan “mutlu” olduklarını söylediklerinde de, takdir kelamlarına inanamazsınız. Münasebetiyle hem diğerlerinin başarılarından “mutlu” olamıyor hem de size gelen “güzel sözlerin” hazzını yaşayamıyor olacaksınız. Şayet kişi renk körü olduğunu “fark ederse” oburlarının dünyayı öbür gördüğünü anlayabilir. Ve hatta nasıl gördükleri hakkında fikir sahibi olabilir.
“Bir kalbiniz vardır; onu hatırlayınız.”
Oburlarının muvaffakiyetlerini kıskandığınızı kendinize dahi itiraf etmek epey güç. Tüm hisler üzere kıskanmak da insani bir his. İnsani yanınızı görmek ve kabul etmek kimi vakit güç olabilir. Şık şair Cahit Zarifoğlu’nun kelamlarıyla söylersek “Bir kalbiniz vardır; onu hatırlayınız.” Kendinize yakıştıramadığınız hislerle karşılaştığınızda “insani” yanınızı anımsamanız ve hislerinde “insani” olduğunu hatırlamanız yararlı olacaktır.
Teşekkür ederim.
Diğerlerinin başarılarından “mutlu” olamadığınız hem de size gelen “güzel sözlerin” hazzını yaşayamadığınız kısır bir döngünün içinde olacaksınız. Birbirini etkileyen tetikleyen bir süreçten bahsediyoruz. Yapılabilecekler öncelikle iltifatlara müsaade vermek ve bu hoş kelamlar ismine “teşekkür ederim” diyebilmek ve oburlarının başarılarında da tebriklerinizi sunabilmek birinci adımlar olabilir. Tahminen esasen söylediğiniz şeylerdir. Söylüyor olmanıza karşın “mutlu” olmanızı engelleyen ne olabilir? Eleştirel iç sesiniz, bazen yüksek sesle, bazen de fısıltılarla konuşmaya devam ediyor olabilir.
Eleştirel iç sesinizi susturmaktan bahsetmiyorum, lakin eleştirel iç sesisiniz konuşmaya başladığında panzehir olarak kendinize de teşekkür edebilmeniz ve tebrikler sunmanız işe yarayacaktır. Eleştirel iç sesinizi bastırmak için yüksek sesle “en yeterlisi sensin”ler o anlık işe yarıyor üzere gözükse de, uzun vadede muhtemel bir aksilikte ya da oburlarının muvaffakiyetlerini gördüğünüzde “ E hani en uygun bendim? Demek ki düzgün değilim” çıkarımlarıyla müsabakanız demektir ki daha derin olumsuz tesirleri olacağı malum.
İçim bana ne söylüyor?
“Neden ben olmazda o? Benim neyim eksik?” Sorularının altında yatan kendinizle ilgili inandığınız olumsuz yanıtlar (yetersizim, şanssızım, başarısızım v.b) yatıyor olabilir. Evvel bu olumsuz ve fonksiyonsuz inanışları teşhis etmek, çözmek için başlangıç noktası olacaktır.
Eleştirel iç sesi susturmaktan bahsetmiyorum. Keşfetmek, tanımak ve öğrenmekten bahsediyorum. Bu adımlar eleştirel sesinize müdahale edebilme fırsatına kapı ortalar. Kendinizi şefkatle dinleyebilmeniz dileğimle…
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0