Hipospadias
Hipospadias yaklaşık olarak 300 erkek bebekte bir görülen bir doğumsal anomalidir. Bu anomalide üretra ismi verilen idrar kanalı eksik gelişmiş ve penisin ucuna kadar ulaşamamıştır. İdrar deliği penisin ucuna değil, penisin altında bir yere açılır. Bu hastalarda sünnet derisi de yarımdır; bir kapşon halinde penisin başının art yüzünü örterken penisin başının alt kısmı açıktadır. Bu nedenle halk ortasında “Peygamber sünnetli”, “doğustan sünnetli” ya da “yarım sünnetli” olarak da isimlendirilir. Aslında bu hastalar sünnetli doğmazlar, idrar kanalı eksik geliştiğinden dolayı sünnet derisinin alt kısmı da gelişmez ve yarım kalır.
Hipospadias doğumdan itibaren bir muayene ile çarçabuk tanınabilen bir anomalidir. İdrar deliği penisin başı ile skrotum (torbaların) kökü ortasındaki rastgele bir yere açılabilir. Bu da hipospadiasın hafif, orta ve ağır formları ortasındaki farkı oluşturur. Hipospadiasın ağır formlarında kordi ismi verilen, ereksiyon (sertleşme) anında peniste eğrilme de hastalığa eşlik eder. Hafif formlarda idrar deliği penisin başına daha yakındır. Ereksiyon (sertleşme) anında peniste eğrilik (kordi) olsa dahi çok ağır değildir. Orta formlarda idrar deliği penisin ortalarında bir yere açılır. Bu hastalarda hafif-orta derecede kordi duruma eşlik eder. Ağır formlarında ise idrar deliği penis köküne ve hatta skrotumların (torbaların) ortasına açılır. Bunlarda eğrilik de çok ağır olabilmektedir.
Teşhis:
Hipospadias tanısı doğumdan itibaren olağan muayene sırasında rahatlıkla konabilir. Ekseriyetle de ek bir tetkik yapmaya gerek yoktur. Lakin ağır formlarında kimi ek tetkiklere ihtiyaç olabilir. Bilhassa ağır formlarda böbrekler ve idrar yollarına ilişkin diğer meseleler da kelam konusu olabileceğinden ayrıntılı bir üriner sistem ultrasonografisi ile kıymetlendirme yapmak gerekebilir.
Tedavi:
Hipospadias’ın cerrahi tedavisindeki temel maksat idrar deliğini anatomik olarak olması gerektiği yer olan penisin ucuna taşımak ve tıpkı vakitte, şayet varsa, eğriliği düzeltmektir. Eğrilik düzeltilmediği taktirde ereksiyon ve cinsel ilgi sırasında aksiliklere yol acacaktır.
Bu operasyon hipospadias cerrahisinde tecrübeli Çocuk Cerrahları ve Çocuk Ürologları tarafından yapılmalıdır. Burada kıymetli olan doktorunuzun çocukların cerrahisinin yanısıra çocuklardaki bedensel, fizikî ve ruhsal özelliklere hakim ve bu hususta eğitiminin olması gerektiğidir. Unutulmaması gereken şey çocuk ile erişkin ortasında çok büyük farklılıklar olduğudur. Bir çocuğa erişkine yaklaşıldığı biçimde asla yaklaşılmaması gerekir. Bu nedele, tedavi süreci çocuğun tüm bedensel ve ruhsal özelliklerini bilen, gözeten ve uygulamalarını buna nazaran yapan bir cerrah tarafından yürütülmelidir. Aksi uygulamalar hem çocukta hem de ailelerde olumsuz tecrübelere ve gelecekte pek çok öteki problemlerin yaşanmasına yol açabilmektedir.
Hipospadias cerrahisi için yüzlerce çeşit ameliyat tanımlanmıştır. Bunlardan bir birden fazla tarih içinde yeniliğini yitirmiş olup kullanılmamaktadır. Burada cerrahın en tecrübeli olduğu yeni cerrahi tekniği uygulaması kıymetlidir. Hafif ve orta yükteki hipospadias tek seanslı operasyonlarla %90’lara varan muvaffakiyet ile tedavi edilebilirken ağır formlarında iki seanslı operasyonlar gerekebilmektedir.
Hipospadiaslı hastaların operasyondan evvel sünnet edilmemesi gerekir. Zira sünnet derisi idrar kanalı oluşturulurken kullanılabilmektedir. Ayrıyeten hipospadias cerrahisi uygulanan hastalarda birebir anda sünnet de yapılmaktadır. Bu nedenle hastların katiyetle sünnet edilmemesi değerlidir. Sünnet edilmiş olan hastlarda hipospadias cerrahisi daha sıkıntılı olabilmektedir.
Operasyonun zamanlaması da kıymetlidir. Operasyon(lar), çocuğun cinsel kimliğini tanımaya başladığı 2,5 yaşına kadar tamamlanmalıdır. Klinik uygulamalarımızda hasta 6 aylık olduktan sonra (tercihan 8-9. ayda) cerrahi tedavinin yapılması ve hasta 18-24 aylık olana kadar operasyonların tamamlanması gerektiğini önermekteyiz.
Operasyon mühleti hipospadiasın yük derecesine ve yapılacak olan cerrahinin tek ya da iki seanslı olmasına nazaran değişkenlik göstermekle birlikte ortalama 1.5 ile 4 saat ortasında değişmektedir. Operasyonlar günübirlik olarak gerçekleştirilir; hastanede yatmaya gerek yoktur. Operayon bölgesinde bir pansuman ve bir de sonda bulunur. Hastanın altının bezli olması operasyona mahzur degildir. Çift bez uygulaması ile hasta ve ailesi süratle günlük hayatına geri döner. İkinci yahut üçüncü gün pansumanı açılır, 7. gün sondası çekilir. Ondan sonra banyo yapabilir.
Komplikasyonlar:
Tecrübeli çocuk cerrahları ve çocuk ürologları tarafından geçekleştirilen hipospadias operasyonlarında muvaffakiyet oranları %90’ların üzerindedir. Ağır formlarda komplikasyon oranı biraz daha yüksek olabilmektedir. Çocuk tecrübesi olmayan cerrahlar tarafından gerçekleştirilen operasyonlarda hem cerrahi komplikasyon oranı daha yüksektir hem de ruhsal olarak daha olumsuz tecrübeler kelam konusu olmaktadır.
En sık rastlanabilen komplikasyon fistül gelişimidir. Bu dikiş ortasından ince bir sızıntı olması manasına gelir. Korkulacak bir komplikasyon olmayıp operasyondan 6 ay sonra çok daha kolay ve sondasız bir cerrahi müdahele ile onarılabilir. Bunun yanı sıra yara yerinde enfeksiyon, dikişlerin tümünün açılması, idrar kanalında darlık gelişmesi üzere komplikasyonlar da görülebilir. Bunların oranı ise çok düşüktür.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0