Çocuk Büyütmenin Sırları
Hepimiz aslında birer çocuğuz, daha sonra büyürüz ve erişkin oluyoruz. Bu süreçte anne-babamızın, öğretmenlerimizin ve öteki insanların sevgi, şefkat, müsamaha üzere dayanaklarını alırız. Tabi yanlışlar, yanılgılar da olmaktadır bizlere karşı yapılan. ‘Ben asla çocuğuma bu türlü davranmayacağım’ deriz çoğumuz. Fakat işin özüne geldiğimizde çaresiz kaldığımız, nasıl davranmamız gerektiğini bilmediğimiz de oluyor sıklıkla. Zira bunlar okulda, üniversitede öğretilmiyor ve bizler ekseriyetle geçmiş tecrübelerimizle, kulaktan duyma bilgilerle yahut reflekslerle çocuk yetiştirmek zorunda kalıyoruz. Bu sebeple sağlıklı bir anne-baba olmak için ek gayret ve emek harcamamız gerekmektedir. Bunun için çocuk eğitimi ve terbiyesi bahisli kitaplar okunmalı, kurslara katılmalı, gerektiğinde uzman görüşleri alınmalıdır. Bu yazıda da sizlere yararlı olabilecek kimi bilgiler sunmaya çalışacağız.
Çocuklara yararlı olabilmenin esas yolu onları tanımak, ferdî özelliklerinin farkında olmaktır. Zira her çocuk farklıdır; istekleri, hayalleri, olaylara bakış açıları, algılamaları, yargılama maharetleri biri birilerine nazaran değişiklik göstermektedir. Münasebetiyle her çocuğun tıpkı reaksiyon vermesi, birebir davranması, tıpkı biçimde öğrenmesi beklenmemelidir. Şayet bu farklılıkları fark edebilsek ve çocuklarımıza buna nazaran davranabilsek bu kuvvetli işte başarılı olabiliriz.
İkinci en değerli özellik anne-babanın kendi davranışlarıdır. Anne- baba çocuğa yeterli örnek olamıyorsa yahut çocuğa karşı öfke, şiddet üzere uygunsuz usullerle tahlil üretiyorsa çocuktan da düzgün davranış beklememesi lazım. Tıpkı vakitte anne- baba çocuğa hoş örnek olacak arkadaş ortamı ve etraf sağlaması lazım. Mevzu açılmışken çağınızın çocuklarımız açısından en büyük tehlikelerden birinin teknoloji olduğunu hatırlatmam gerekiyor. Teknolojiden kastımız TV, bilgisayar, telefon ve her geçen gün yenilenen öbür aletlerdir. Malumunuz teknolojik aletler insanoğlunun kendi rahatı, gelişimi ve memnunluğu için ürettiği aletlerdir. Fakat bu aletleri olumlu katkıları olduğu üzere çok önemli ziyanları da olabiliyor. Bilhassa süratli gelişen ve büyüyen varlıklar olan çocuklar bu ziyanlardan daha çok etkilenir. Teknolojik aletleri sanal olmaları, gerçeklik ve vakit algısını bozmaları, bağımlılık yapabilmeleri ve berbat örnek ve davranışlara yol açabilmeleri en değerli ziyanları olarak sayılabilir. Bunu önlemek için teknolojik aletlerin aile denetiminde, vadeli ve uygun içerikli olmasını sağlamamız lazım gelmektedir.
Anne-babaların kararlı ve sabırlı olması gerekmektedir. Zira çocuklara bir şeyler öğretmek yahut bir şeylerden vazgeçirebilmek için kararlılık ve sabırlılık en hoş metottur. Bilhassa okul öncesi devirde çocuklarımız inatçı olabilmektedirler. Bu inadı kırabilmek ve çocuğumuza yararlı ve hakikat özellikler kazandırmak ve ziyanlı ve yanlış davranışlardan uzaklaştırmak sabırlı, şefkatli ve hoşgörülü olmanız, telaffuz ve tavırlarınızda kararlı ve katiyetli davranmanız değer arz etmektedir.
Çocuklarda görülen psikiyatrik sıkıntılar ve hastalıklar yaşa ve cinsiyete nazaran farklılıklar göstermektedir. Örneğin okul öncesi devirde konuşma bozuklukları, tuvalet sorunları, anksiyete bozuklukları ve utangaçlık sık görülmekteyken okul devrinde öğrenme bozuklukları, dikkat sorunları, davranış bozuklukları daha sık rastlanmaktadır. Kızlarda anksiyete bozuklukları, depresyon sık görülürken erkek çocuklarda hiperaktivite, alt ıslatma ve davranış bozuklukları daha sık olmaktadır. Ayrıyeten ergenlik periyodu diye tanım ettiğimiz ve farklı bir ruhsal durumla seyreden bir yaş periyodu vardır. Bu devir ebeveynlerin tahminen de en çok çocuklarla bağlantı kurmakta zorlandığı periyottur. Çoklukla 12-13 yaştan sonra görülen bu periyotta çocuklar içine kapanık olabiliyor, otoriteye karşı geliyor ve kendilerinin engellenmelerine çok reaksiyon verebiliyorlar. Bu periyotta çocukları en çok bekleyen tehlikeler sigara, alkol ve uyuşturucu üzere unsurlara bağımlılık, uygunsuz davranışlar, şiddete yönelmek ve cinsel sıkıntılar. Anne- babaların bu periyotta çocuklarıyla sağlıklı irtibat kurabilmeleri hayati kıymete sahip. Her şeye karışan, despot, yasaklayıcı ve daima eleştirel tavırlarda bulunmak sağlıklı irtibatı engellemektedir. Bunun yerine anlayışlı, hoşgörülü, teşvik edici, destekleyici ve arkadaşça yaklaşımlar irtibatı kuvvetlendirir ve çocuğun üzerinde tesir sağlayabilmemize yardımcı olur.
Esas psikiyatri hastalık ve bozuklukları sıralayabiliriz:
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
Özel Öğrenme Zahmetleri
Davranış Bozuklukları
Ahenk Bozuklukları
Lisan ve Konuşma Bozuklukları
Dert ve Endişe Bozuklukları
Okul Reddi
Panik Bozukluk
Yaygın Anksiyete Bozukluğu
Obsesif Kompulsif Bozukluk
Tik Bozuklukları
Fobiler
Selektif Mutizm
Dürtü Denetim Bozuklukları
Çocukluk Çağı Depresyon
Bipolar Bozukluk
Cinsel Kimlik Bozuklukları
Yeme Bozuklukları
Uyku Bozuklukları
Dışkı ve idrar Kaçırma
Yaygın Gelişimsel Bozukluklar
Zeka Gerilikleri
Bu hastalık ve bozuklukların oluşması durumunda kesinlikle uzman dayanağı alınmalı. Bilhassa erken teşhis ve müdahile çocukların sağlıklı bir psikolojiye sahip olmaları açısından kıymetlidir. Vaktinde tedavi edilemeyen hastalık ve bozukluklar kronikleşir ve karakterin bir modülü olur ki, bu da kalıcı meseleler oluşturabilir. En değerli konulardan biri de çocuklarımızın psikolojilerinin korunması için uygun ortam ve imkanlar sağlamaktır. Bunun için birey, aile ve toplum olarak özverili olmamız ve sorumluluklarımızı yerine getirmemiz gerekmektedir.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0