Major depresyon toplumda epeyce sık görülen ve gittikçe yaygınlığı artan bir ruh sıhhati sorunudur. Hastalığın şahısta yarattığı hayat zorlukları açısından tüm hastalıklar ortasında dördüncü sırada yer almaktadır. Bu hastalığın yaygınlığını saptamak ismine yapılmış çalışmalarda major depresyonun toplumdaki yaygınlığı yaklaşık %3-5 olarak bulunmuştur. Türkiye Ruh Sıhhati Profili Çalışması’nda 1 yılda
major depresyon atağı yaygınlığı bayanlarda % 5.4, erkeklerde % 2.3, tüm nüfusta %
4.0 olarak verilmektedir. Bayanlarda bu hastalığın görülme riski 2 kat daha fazladır. Major depresyon tekrarlayan bilhassa bir hastalık olup, 1 sefer major depresyon atağı geçirmiş olan bireylerin %15’inde daha sonraki periyotlarda hastalık tekrarlar.
Major Depresyonun Ana Belirtileri Nelerdir?
Günboyu süren çökkün duygudurum
Etkinliklere karşı ilginin kaybı, ömürden keyif alamama
İştah azalması yahut artması/kilo değişikliği
Uyku tertibinde bozulmalar
Hareketlerde ve zihinde yavaşlama yahut tahammülsüzlük 6 )Neredeyse hergün halsizlik yahut çabuk yorulma
Kendini bedelsiz hissetme ve/veya suçluluk hisleri
Dikkati – kanıları toparlamakta zahmet, karar vermekte zorlanma
Tekrarlayan mevt fikirleri, intihar teşebbüsü planları yapmak
Major depresyon hastalığı; bir bireyde üstteki belirtilerin en az 5 adedinin son 2 haftadır çabucak hemen hergün, günlerin birçoklarında mevcut olması ve bu belirtilerin
tıbbi bir hastalığa, sevilen birinin vefatına, alkol-uyuşturucu yahut ilaç kullanımına bağlı oluşmuş olmamasıdır. Üstte sayılan ana belirtilere ek olarak bu hastalık tablosuna hiçbir nedeni bulunamayan ağrılar, mide barsak yakınmaları üzere çeşitli bedensel yakınmalar eşlik edebilir. Ayrıyeten DİABET, YÜKSEK TANSİYON, KOLESTEROL YÜKSEKLİĞİ üzere kronik hastalıklara ek olarak bireyde major depresyon tablosu da
görülürse var olan bedensel hastalıkların gidişi berbatlaşabilir (Örn: Tansiyon ve şeker seviyeleri bozulabilir, mevcut ağrıların hissedilmesinde bir artış olabilir).
Kimlerin depresyon geçirme riski vardır?
Major depresyon hastalığı her beşerde hayatının bir periyodunda oluşabilir. Lakin birtakım durumlarda kişinin depresyona girme riski artmaktadır. Riski arttıran etkenler aşağıda sıralanmıştır.
Biyolojik etkenler
Kişinin akrabalarında depresyon yahut öteki psikiyatrik hastalıkların varlığı
Bayan olmak
Titiz ve alıngan kişilik yapısı
Çeşitli bedensel hastalıkların varlığı (Özellikle tiroid hormon dengesizlikleri, kansızlık, hormonal başka hastalıklar vb.)
Daha evvelce depresyon geçirmiş olmak
Mevcut bedensel hastalığın tedavisi için kullanılması gereken kimi küme ilaçlar
Çevresel etkenler
Erken yaşta anne-baba kaybı
Gerilimli hayat şartları, İşsizlik
Evlilik sorunları yahut boşanmış olma
Düşük sosyoekonomik seviye
Alkol yahut başka uyuşturucu unsurların kullanımı
Çocukluk periyodunda cinsel, fizikî yahut ruhsal istismara uğramış olmak
Bu risk faktörlerinin varlığının dikkate alınması bu hastalığın erken teşhisinde ve oluşmasının yahut şiddetlenmesinin
önlenmesinde yardımcıdır.
Depresyon tedavisi hakkında bunları biliyormusunuz?
Depresyon tedavi edilebilir bir hastalıktır.
Orta ve ağır şiddetli depresyonlarda ilaç tedavisi gerekir.
Karaciğer yahut böbrek hastalığınız varsa antidepresan ilaç seçiminde dikkatli olunmalıdır.
Depresyon mevcut kronik hastalığın seyrini kötüleştirir.
Antidepresan ilaçlara karşılık en erken 3. haftada başlar. Bu nedenle
antidepresan ilaçlara birinci günlerde cevap alınamaması durumunda ilaç çabucak kesilmemelidir.
Antidepresan ilaçlar bağımlılık yapmaz.
Antidepresan tedavi en az 12 ay müddetli olmalıdır.
Antidepresan ilaçlar çabucak kesilmemeli; doz azaltılarak kesilmelidir.
Depresyon tedavisi kesinlikle tabipler tarafından nizamlı aralıklı denetimlerle yapılmalıdır.
Depresyonda Psikoterapinin (Psikolojik tedavinin) Yeri:
Orta ve ağır şiddetteki depresyonların ilaç tedavisi olmaksızın düzelmesi beklenmemektedir. Bu nedenle hafif depresyon dışındaki depresyonlarda ilaç tedavisi kaidedir lakin; hastalar ilaca ek olarak aldıkları psikoterapilerden de fayda görecektir.
Depresyonun alevli devirde nedenleri araştırmaktan çok destekleyici psikoterapiler kullanılmaktadır. Bu psikoterapi görüşmelerinde amaç, kriz yaratan sorunun tahlili değil sıkıntıyla başa çıkma hünerlerinin kazanılmasıdır. Bunların dışında depresyonla ilgili bilgiler verilerek kişinin depresyonunu tanımasına yönelik bilişsel teşebbüsler de uygundur. Günlük işleyiş ve davranışların değişimini hedefleyen davranışçı metotlar de faydalı olmaktadır. Depresyonun alevli devrindeki psikoterapilerde dikkat edilmesi gereken kıymetli bir nokta da hastalığın yüküdür. Psikiyatri uzmanı hastanın durumunun yüküne nazaran görüşmelerin suratını belirleyecektir.
Bayan ve Depresyon
Depresyon toplumda sık görülen psikiyatrik hastalıklardan biridir. Bu hastalık hakkında fikir sahibi olmak en tesirli baş etme metotlarından biridir. Bu kısımda depresyonun bayan cinsiyetinde nasıl seyrettiği ve çeşitli yaş kümelerinde nelere dikkat edilmesi gerektiğinden kısaca bahsedilmeye çalışılmıştır.
Depresyon bayanlarda erkeklere nazaran iki kat daha sık görülmektedir. Bayanlarda genç yaş kümeleri depresyon açısından daha risklidir. Bu hastalığa yatkın olan bireyler bilhassa 15-45 yaşları ortasındaki doğurganlık periyodunda birinci ataklarını yaşarlar. Birinci atak sonrası omurdaki gerilimli olaylarla ilgili olarak depresyon atakları tekrarlayabilir.
Bayanın çalışma hayatı, aileye bakım verme, eşiyle yeterli geçinme, sağlıklı yaşama üzere alanlarda toplum tarafından başarılı olması beklentisi istikrar kurmasını zorlaştırmıştır. Çocukluk çağı-erişkin cinsel travmalar, mesken içi şiddet üzere faktörlerin depresyon sıklığını arttırdığı gözlenmiştir. Bunların yanı sıra gebelik, ergenliğe geçiş, menopoz ve adet devirlerindeki hormonal değişiklikler bayanlarda depresyona yatkınlığı açıklayan biyolojik etmenlerdir.
Depresyon, hayatta anahtar roller üstlenen bayanların değerli alanlarda fonksiyonelliğini bozan bir hastalıktır. Bu hastalıkla bayanlarda toplumsal hayattan çekilme, sonluluk, cinsel isteksizlik, aileye bakım verememe üzere yeti yitimleri görülmektedir. Bunun sonucunda gebelik sonrası depresyonda bebeğe bakım verememe, evlilik meseleleri, ailede parçalanma üzere çok değerli şahsî ve toplumsal sorunlar ortaya çıkmaktadır. Bu nedenlerden ötürü bayanlarda depresyon çabuk tanınması ve faal tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Bayanların birçoklarının depresyonla baş etmede tıbbi yardım yerine alkol, ağrı kesici, esrar, uyku ilaçları üzere olayı daha karmaşıklaştıran ve bağımlılık üzere ek meselelere neden olan yollar kullandığı bilinmektedir.
Gebelik ve sonrası birden fazla bayan için depresyonu başlatan yahut kötüleştirebilen riskli bir devirdir. Doğumu takip eden günlerde % 80 bayanda ‘blues’ denilen çabuk ağlama, sonluluk, duygusal olarak kırılgan olan 3-5 gün süren ve çoğunlukla resen geçen periyot görülmektedir. Toplumsal takviyeyle atlatılabilen bu periyot geçmezse önemli bir hastalık olan gebelik sonrası depresyonun başlangıcı olabilir. Bu durumda tıbbi yardım almak şiddetle tavsiye edilir.
Gebelik Sonrası Depresyon İçin Risk F
aktörleri:
Evvelki gebelik sonrası depresyon hikayesi
Adet öncesi huzursuzluk (premenstürel disforik bozukluk) hikayesi
Ailede depresyon görülmesi
Doğum denetim haplarına (oks) bağlı depresyon belirtileri görülmesi.
Gerilimli ömür olayları (Ekonomik, aile takviyesi, eşin işsizliği gibi)
Kırılgan kişilik yapısı (Endişeli, mükemmeliyetçi yapı)
Gebelik Sonrası Depresyon Belirtileri:
Bedensel yakınmalar (baş ağrısı, göğüs ağrısı, çarpıntı gibi)
Endişelilik, duygusal oynaklık, takıntılı davranışlar (anlamsız dehşetler, denetim davranışları, birebir mevzuyu düşünüp durma), bebeğe ziyan verme korkusu
Denetimsiz ağlamalar, bebeğe ilgide azalma, toplumdan çekilme, sonluluk ve aileyle çatışma
Menopoz Devri Depresyon İçin Risk Faktörleri:
Depresyon, şiddetli adet öncesi huzursuzluk belirtileri, gebelik sonrası depresyon, oks kullanımına bağlı duygudurum değişiklikleri
Başka tıbbi hastalıklar (Kalp hastalıkları, inme, diabet gibi)
Makûs fizikî sıhhat (Kronik ağrı, düşük idman toleransı, obezite)
Şiddetli menopoz yakınmaları (Sıcak basmaları, terleme)
Tedavilere bağlı erken menopoz yaşama
Eş kaybı, boşanma, ayrılık, toplumdan izolasyon, işsizlik, düşük eğitim seviyesi, şiddetli bakım verme periyotları
Menopoz Devri Depresyon Belirtileri:
Sıcak basmaları, gece terlemeleri, halsizlik, uyku düzensizlikleri, baş ağrıları, duygusal felç, dudaklarda karıncalanma, göğüs ağrısı, çarpıntı
Kaygı, konsantrasyon zorluğu, cinsel istekte azalma
Denetimsiz ağlamalar, sonluluk
Adet Öncesi Huzursuzluk (Premenstürel Disforik Bozukluk) Riskler:
Geçirilmiş gebelik sonrası yahut rastgele bir devir depresyon
Doğum denetim haplarına (oks) bağlı depresyon belirtileri görülmesi
Ailede Adet öncesi huzursuzluk (premenstürel disforik bozukluk) hikayesi
Adet Öncesi Huzursuzluk (Premenstürel Disforik Bozukluk) Belirtiler:
Şişkinlik hissi, karında gerginlik, halsizlik, iştah değişiklikleri, aşermeler, ağrılar ve göğüste gerginlik
Endişelilik, gerginlik, duygusal değişkenlik, depresyon, boğulma hissi yahut denetim kaybı
Çabuk ağlama ve sonluluk
Bu belirtiler adetten evvelki hafta başlayıp adet görme ile azalması beklenmektedir.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0