Çocuklar ekseriyetle çok istediği bir şey konusunda engellenmiş olduğunda, bir durumdan ötürü hayal kırıklığına uğradığında, “hayır” manasına gelen ani öfke çıkışlarında bulunabilir. Bağırma, ağlama, tekme atma, çığlık atma, vurma, kendini yere atma hatta vakit zaman başını yere yahut duvara vurma üzere davranışlar sergileyebilir.
Öfke nöbetlerinin sebepleri; çocuğun bir şeyleri kendi yapmak istemesi, kendi seçmek istemesi ve kendi gitmek istemesinin sonucunda ebeveyn ile çatışmasıdır. Çocuklar istediklerini elde edemedikleri vakit öfke nöbetlerine yer hazırlanmış olur. Çocuk “bağımsız” olmak ister. Ailenin “yapamazsın” diye mani koyduğu durumlarda da nöbetler ortaya çıkar.
Birtakım çocuklar da gerçek davranışı yaptığı halde gereğince ilgi göremedikleri için öfke nöbetleri geçirir. Bu biçimde ailesinin dikkatini ve ilgisini çekmiş olur.
Öfke nöbetleri pekiştirildiğinde de sıklık kazanmış olur. Bir çocuk istediği şeyi ağlayarak elde ettiğini görürse sonrasında ağlayarak, öfke nöbetleri geçirerek isteyecektir. Bir çocuk nöbet sırasında yani ağlama krizi geçirirken fazla ilgi topladığını görürse dikkat çekmek için bu davranışı tekrarlayacaktır.
Pekala anne ve babalar nasıl davranmalı ?
• Birinci olarak çocuğun hislerini tabir etmesi, neye öfkeli olduğunu, neden ağladığını anlaması ve anlatması için aktif bir biçimde dinlemeniz gerekiyor. Birden fazla sorunun temelinde birbirimizi dinlemediğimiz, anlamadığımız gerçeği var. Çocuğunuzun kendisini söz etmesine imkan sağlarsanız bu mevzuda büyük bir ilerleme kaydedersiniz.
• Bir alışverişe gittiniz ve almaması gereken bir şeyi almak istediğini söyledi. Sizin yanıtınız “hayır” oldu ve çocuğunuz ağlamaya başladı. Burada yapmanız gereken şey “hayır” ınızın gerisinde durmak ve o şeyi almamaktır. Tahminen market birbirine girecek, ağlayacak, bağıracak ve birçok vakit etraftaki beşerler size tuhaf tuhaf bakacak. Buna karşın almamalısınız. Sakinleşmesini bekleyin. Çocuk ağlayarak bir şeylerin olmasını sağlıyorsa bundan sonrasında da ağlayarak yaptırmaya çalışacaktır.
• Öfke nöbeti sırasında çocuğunuzun bu davranışını yok sayın. Ebeveynlerin zorlandığı ve yapmakta zahmet geçtiği bir davranıştır yok saymak lakin çocuğunuz sizden olumsuz davranış ile ilgi çekmeye çalışıyor olabilir.Eğer ilginizi bu durum ile ona verirseniz, çocuğunuz olumsuz davranışlar ile ilginizi çekmeye çalışmaya devam eder.
• Öfke nöbeti oluştuğunda sakinliğinizi koruyun. Güç savaşına girdiğiniz ve inatlaştığınız vakit çocuğunuz bu davranışınızı gözlemleyecek ve sonrasında size bu formda davranmaya başlayacaktır. Çocuklar söylediklerinizden çok davranışlarınıza dikkat eder.
• Parka gittiğiniz vakitler bi saat belirleyin. Ve bu saat azalmaya başladığında haber verin. “10 dakika sonra konuta gideceğiz.” üzere. Evvelden hatırlatmalar çocuğu hazırlayacaktır.
• Çocuklar da yetişkinler üzere seçimlerini kendileri yapmaktan ve denetim hissinden hoşlanırlar. Çocuklarınıza bir şeyleri seçme hakkı tanıyın ve o bahiste güç savaşına girmeyin. Örneğin, “Kırmızı kazağı mı giymek istersin yeşil kazağı mı?” üzere. Çocuğunuzun seçmesine imkan tanıyın.
• Çocuğunuzun öfke patlamalarının hangi vakitlerde ortaya çıktığını gözlemleyin. Yorgun olduğunda, okuldan geldiğinde, uyandığında, uykusu geldiğinde üzere durumlarda olabilir. Bu vakitleri evvelden bilmek size yardımcı olacaktır.
• Nöbet sırasında çocuğunuzun dikkatini öteki tarafa çekebilir ve farklı bir husus hakkında konuşabilirsiniz.
• Çocuklar öfkelendiklerinde, öfke patlaması yaşadıklarında kendilerini denetim edemezler.Ona sıkıcı sarılarak onu her türlü kabul ettiğinizi ve inançta olduğunu hissettirebilirsiniz.Ona sakinleşene kadar ona bu formda sarılacağınızı söyleyin.
Bunların hepsinin sabır gerektirdiğinin farkındayım. Ancak bunları yapmadan çocuktan olumlu ve sağlıklı reaksiyonlar bekleyemeyiz. Siz olumlu yaklaşırsanız çocuğunuzda size o formda yaklaşacaktır. Bu bahiste şayet gereksinim duyarsanız bir uzmana başvurmaktan çekinmeyin.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0