Kıskançlık, bir kişinin ya da bir bağlantının yitirilmesine dair duyulan kaygı sonucu yaşantılanan karmaşık ve olumsuz bir histir. Hayatın pek çok devrinde, pek çok kişi ve duruma karşı hissedilen bu his, çocuklukta en çok kardeşler ortası münasebet dinamiğinde kendini göstermektedir.
Her çocuk yeni geleni kıskanır ve bu çok doğaldır. En uyumlu kardeşlik ilgilerinde, başından beri durumu kabullenmiş görünen çocukta bile bu his tecrübelenir. Bu noktada değerli olan; çocuğun bu kıskançlığını arttıracak davranışlarda bulunmaktan kaçınmak, bu duygusu ile başa çıkabileceği enstrümanları ona sağlamaya çalışmak, kendini tabir etmesine her fırsatta müsaade vermek ve buna dair onu teşvik etmek ve en değerlisi de ona olan sevginin değişmediğine dair onu temin etmektir.
Bazen kısa periyodik ve periyotluk, bilhassa en başlarda ve kardeşin yürüyüp konuşmaya başladığı devirde yaşanan kıskançlık durumları, kimi çocuklarda devamlı ve şiddetli bir hal alabilir. Anne baba bu noktada var olan tavırlarını gözden geçirmeli ve kimi değişikliklere gitmelidir. Kardeşe şiddet gösterilmesi üzere durumlarda ise gerektiğinde bir uzmandan yardım almak, aile içi bağların ziyan görmesinin önüne geçecek, daha huzurlu ve tatminkar bir aile ömrü elde etmeye imkan sağlayacaktır.
Neler Yapılabilir?
-
Anne-baba, annenin hamileliğinin haberini yakın etrafı ile paylaşmaya başladığı birinci günden itibaren çocuğuna bu haberi vermelidir. Çocuğun anne-babası dışında rastgele bir bireyden bu haberi kazara duyması, yıkıcı tesirlere sebebiyet verebilir.
-
Ebeveynlerin aileye katılacak yeni bireye dair çocuklarının davranış ve niyetleri konusunda korkulu olması, çocuk tarafından hissedilir. Çocuklar, yetişkinlerin davranışlarındaki küçük değişiklikleri dahi fark eder ve bundan etkilenir. Bu nedenle en başta anne babanın bu hususta sakin olması ve doğal davranması gereklidir.
-
Bebek ile ilgili hazırlıklara çocuğun katılması, kardeşinin isim seçimi konusunda onun da fikrine danışılması kıymetlidir. Çocuğunuzu bu sürece dahil etmeniz, onun kendini ötekileştirmesini engelleyecektir.
-
Hamilelik devrinden evvel şayet çocuğun bakımıyla ilgili tüm sorumluluk annede ise, baba ya da yakın aile üyelerinden biri, hamilelik devrinde bu sorumluluğu anne ile paylaşmaya başlamalıdır. Bu, hamileliğin son safhalarında, doğum sırasında ve doğum sonrası devirlerde anne kendisi ve yeni doğan bebeği ile ilgilenirken, çocuğun kendini ihmal edilmiş hissetmesinin ve alışkın olduğu rutinin bozulmasının önüne geçer.
-
Çocuğu olabilecek değişikliklere bilişsel olarak hazırlamak kıymetlidir. Çocuğunuzla bu üzere değişiklikler üzerine konuşmalar yapın, onun kendini bu mevzuda tabir etmesine müsaade verin. His ve kanılarını söz etmesi için onu teşvik edin. Bir bebeğin ne üzere muhtaçlıkları olabileceğini ona açıklayın.
-
Hem hamilelik devrinde hem de doğum sonrasında çocuğunuza, ona olan sevginizde hiç bir değişim olmadığını, her daim onu çok seveceğinizi hem sözel hem de davranışlarla anlatmak çok kıymetlidir. Anne ve babanın ona başka bir vakit ayırması, ona kıymet verdiğini belirli etmesi, çocuğun kendini dışlanmış, ihmal edilmiş, eskisi üzere sevilmediğini hissetmesini mahzurlar, özgüveninin sarsılmasının önüne geçilmiş olur.
-
Kardeşler ortası rekabeti teşvik eden davranışlardan kaçının. Bir davranışı yapması için kardeşini örnek vermek, çocuğunuzu sevdiğinizi göstermek için bebeğin davranışlarını yermek üzere tavırlar kardeş kıskançlığını arttıran en değerli nedenlerden biridir. Tıpkı vakitte çocuklarınızla birlikteyken birini övmek, ön plana çıkarmak da kusurlu tutumlardandır.
-
Çocuğunuza daima sen “ağabey oldun, abla oldun” telaffuzları ile yaklaşmak, onun ansızın büyümesi konusunda baskı hissetmesine neden olur. Onun da çocukluğunu doya doya yaşamaya muhtaçlığı vardır. Bu nedenle bu şekil telaffuzlar daima tekrar edilmemelidir.
-
Kardeşlerin daima mutabakatını, tartışmadan geçinmesini beklemek yanlışsız değildir. Elbette ortada tartışmalar çıkacak, uyuşmazlıklar olacaktır. Bu noktada yanlışsız tavır, ufak tartışmalarda ortaya girmeden onların sorunu çözmelerine müsaade vermek olacaktır. Böylelikle bu üzere tecrübelerden yola çıkarak sorun çözme marifetlerini geliştirmeleri desteklenmiş olur. Sizin müdahale etmeniz gereken şiddetli tartışmalarda ise birini başkasından üstün tutmayın, tartışmalarda taraf olmak kıskançlığı tetikler. “Kim başlattı?” üzere bir soru sorarak bir oburunu taraf olarak tutmak yerine, verilecek cezalarda ya da yoksun bırakmada her ikisine eşit biçimde yaptırım uygulayın. Örneğin bir oyuncağı paylaşamama nedeniyle tartışma çıktıysa oyuncağı alarak ortalarındaki sorunu çözene kadar oyuncağın sizde kalacağını söyleyebilirsiniz.
-
Şayet çocuk kardeşi ile ilgili olumsuz paylaşımlarda bulunuyorsa kınanmamalıdır. Bu türlü bir tavır onun içine kapanmasına, kendini tabir etme konusunda temkinli olmasına yol açar. Bunun yerine olumsuz tabirleri rasyonel bir tavra çekmeye çalışmak, ona onu anladığınız izlenimini vermek değerlidir.
-
Ailenin bir bütün olduğu hissini vermek değerlidir. Bu açıdan birlikte yapılan aktiviteler değer kazanır. Ailenin tüm fertlerinin katılacağı etkinlikler planlamak ve uygulamak hem ailenin yeni ferdinin hem de çocuğun kendisini bir bütün hissetmesine yardımcı olacaktır.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0