Çocuğun davranışına değil, altında yatan muhtaçlığa odaklanın.
Psikanaliz bakış açısıyla bu mevzuyu ele alacak olursak; çekingenlik konusunda çocuğun gelişimsel
olarak hangi yaşta olduğu büyük kıymet arz etmektedir. Şayet çocuğunuz 2-3 yaşlarında ise tıpkı vakitte
tuvalet eğitimde problemler var ise bu durum dışkıyı içinde tutma etrafındakilerden çekinme olarak
kendisini gösterebilir. Dışkısını dışarıya bırakma korkusu güden bir çocuk, vakitle hislerini da tıpkı
dışkı üzere içinde saklayabilir. Bu yüzden öncelikle bu periyotta çocuğu rahat ve sıkıştırmadan eğitim
vermeye çaba etmeli ve bu periyotta bir külfet olup olmadığını gözden geçirmelisiniz.
Ya da çocuğunuz şimdi 3-4 yaşlarda ve utangaç olduğunu düşünüyorsanız, o yaşta kendisinin
yapmasını istediği şeylere karşı attığı adımlarda sizin ona karşı ”Hayır sen yapamazsın, senin boyun
yetmez, dur dökersin ben yedireyim” üzere cümleler kuruyor olmanız beklenen.
Genelde yetişkinler girişken olmamak durumu ile utangaç olmak durumunu karıştırırlar.
Çocuğun kişilik özellikleri değerlendirilirken bulunduğu gelişim devri ve yaşamış olduğu ekosistem de
hayli değerlidir. Çocuklar kendilerini inançta hissettikleri ortamda epey rahat davranırlar. Hatta
Japonya ‘da anaokulları sadece bu yüzden ses yalıtımı olmayan sınıflardan oluşmuştur. Zira sessiz
ortamlar çocuklarda tasayı artıran bir faktördür. Çocuklar sesli ortamlarda kendilerini daha inançta ve
rahat hissederler.
Çocuğun kendisini korkulu hissetmesi, inançta hissetme gereksiniminden kaynaklı bir davranış olan
”çekingenlik” sergileniyorsa ise kurduğumuz bağın ne cinsten bir bağ olduğunu inceleyip, gözden
geçirmeliyiz. Çocuğunuza karşı hayli hassas ve çok üstüne düşen bir ebeveyn iseniz bu onun size
karşı bağlanmasını sağlayacak, sizin olmadığınız ortamlarda korkulu ve kararsız bir bağlanma tipi
sergileyecektir.Ona konut içi ufak sorumluluklar vermeli ve tek başına başarabildiğini hissettirmelisiniz.
Bu çekingenlik durumu ansızın ortaya çıktı, ne yapmalıyım?
Farz edelim ki çocuğunuzla bir markette alışveriş yaparken ansızın ortadan kayboldunuz ve çocuğunuz
dakikalarca sizi ağlayarak aradı. Size önemsenmeyecek kadar kolay gelen ufak bir anı, bir ayrıntı bile
çocuğunuzun size karşı olan güveni‘’bağlanma yaralanması’’ ile yerini güvensizlik ve tedirginlik, tasa
durumlarına bırakabilir. Ufak bir itimat zedelenmesi birdenbire bir çekingenlik durumu yaratmış olabilir.
Bu türlü durumlarda çocuğunuz kaç yaşında olursa olsun ona bir kişi olarak açıklama yapmak
durumundasınız. Karşınıza alıp göz göze irtibat kurarak ona yaşattığınız hissin farkında
olduğunuzu ve bu durumun sizde de tıpkı biçimde makûs hislere sebep olduğunu açıklayın. Gerekiyorsa
tıpkı anı tekrar yaşatarak ne yapmış olsa daha kısa müddette buluşabilirdiniz? Sorun durumu nereden
kaynaklanıyor, cümbüşe dönüştürerek drama dahi yapıp berbat hislerin yerini inanç duygusu ile
değiştirebilirsiniz.
Neler Yapmalıyım?
1-Çocuğunuza kendini söz etmesi için fırsatlar verin.
2-Konuşmak istemediği vakitlerde ufak oyunlarla fikrini belirli edebileceği drama ortamı yaratın.
3-Çocuğunuzun sorununu asla lakin asla sahiplenmeyin.
4-Problemini sizinle paylaştığında ise aşağıdaki sıralamayı izleyin;
Ne oldu?
Sen bu bahis hakkında ne düşündün?
Ne hissettin?
Ne yaptın?
Diğer ne yapabilirdin? halinde kendisinin olayları tahlil ederek denetim altına almasını sağlayın.
5-Kendisinden büyük ve küçük çocuklarla vakit geçirmesine müsaade verin.
6-Çocuk konuşurken kesinlikle kelamını bitirmesini bekleyin.
7-Eğer lisanımızı kullanmamış olsaydık neler olurdu?Hikayesini yazdırın, fotoğraflar anlatmasını isteyin.
8-Fikirlerini rahatça söyleyebileceği ortamlar yaratın, bir fikri olduğu için teşekkür edin.Fikrinin olumsuz ya
da olumlu olmasının kıymetli olmadığını düşünmesinin ve paylaşmasının değerli olduğunu hissettirin.
Ve son olarak asla yargılamayın, hep algılayıcı ve empatik bir ben lisanı kullanın.
Bu yararlı oldu mu??
0 / 0